- Μηνύματα
- 25.561
- Reaction score
- 22.076
Λέω, είναι να μη σου τύχει, να έχεις πασχίσει να φτιάξεις έναν άριστο -κατά τη γνώμη σου, έστω- τελικό ενισχυτή, να τον χρεώνεις αναλόγως, 30 χιλιάδες δολλάρια για ένα ζευγάρι μονομπλόκ, και μετά να τον αποστέλλεις για ρηβιού στον έναν από τους δύο παγκοσμίους πυλώνες διαμόρφωσης γνώμης και καταναλωτικής κατεύθυνσης στο χώρο του hi-fi -ή του hi-end, πείτε το όπως θέλετε- και ομιλώ για το Stereophile, και εκεί να σου τον θάβουν με το γάντι. Εντάξει, με το γάντι, αλλ' όπως και να το κάνουμε, το θάψιμο είναι θάψιμο.
Θα μου πείτε τώρα, θάψιμο είναι να γράψει ο ρηβιούερ ότι άκουσε τον ενισχυτή σου και απεφάνθη πως αυτός έχει λιγώτερο punch από τον ενισχυτή που χρησιμοποιεί ως πρότυπο, αναφορά, όπως λέμε στο hi-fi; Ναι, θάψιμο είναι. Σε αυτό το τιμολογιακό επίπεδο, και δεδομένης της νοοτροπίας η οποία εν πολλοίς διακατέχει τον υποψήφιο αγοραστή, ο οποίος αναμένει να διαβάσει μόνον διθυραμβικά σχόλια, η έκφραση σαφών παραπόνων για τη συμπεριφορά του ενισχυτή σου ως προς την παραμόρφωση, η οποία μεταφράζεται σ' αυτή τη διαφάνεια και τον αέρα που "έβγαλε" ο ήχος του μόνον αφού ο ενισχυτής "έστρωσε", αλλά και όσον αφορά τη διαχείριση των χαμηλών συχνοτήτων, οι οποίες είναι λιγώτερο σαφείς, δηλαδή ασαφείς, είναι ικανή να αποτρέψει την πλειονότητα των υποψηφίων αγοραστών και να τους στρέψει προς κάποιο προϊόν του ανταγωνισμού.
Μα καλά, θα μου πείτε πάλι, είναι δυνατόν να βασισθεί κανείς στην υποκειμενική γνώμη ενός ρηβιούερ, ακόμη κι αν αυτός είναι ο Michael Fremer, που στο κάτω-κάτω βρε αδερφέ, δεν ξέρει καν τη διαφορά του αναστρέφοντος και του μη αναστρέφοντος ενισχυτή από έναν διαφορικό τοιούτο; Άσε δηλαδή που η αξιολόγησή του βασίζεται απλώς στην ακρόαση μέσω πικάπ, το οποίον, ως μέσο, είναι πλέον -ή πρέπει εκ των πραγμάτων να είναι- εκτός ενός συστήματος αναφοράς. Είναι δυνατόν να βασισθείς σε έναν άνθρωπο που έχει τέτοια κενά; Κοιτάξτε, είτε είναι, είτε δεν είναι δυνατόν, η ζημιά έγινε, και ό,τι έγινε, δεν ξε-γίνεται. Ό γέγραπται, γέγραπται. Ό,τι και να κάνεις εσύ ως κατασκευαστής, όσα follow up και να στείλεις στο περιοδικό, έχεις-δεν έχεις δίκιο, οι επικρίσεις του ρηβιούερ θα είναι πάντοτε εκεί, έτοιμες να τις διαβάσουν όλοι. Και επειδή αυτοί που θα τις διαβάσουν, έχουν τα ίδια και πολύ περισσότερα γνωσιακά κενά, θα βασισθούν στην ακουστική κρίση του ρηβιούερ, και μακράν λιγώτερο -ίσως καθόλου- στις μετρήσεις, αφού οι περισσότεροι δυσκολεύονται να καταλάβουν περί τίνος ακριβώς πρόκειται -που δεν είναι και υποχρεωμένοι δηλαδή, ή δεν ξέρουν καν διαβάσουν τα διαγράμματα.
Από την άλλη μεριά, ο ρηβιούερ είναι ακουσίως περισσότερο αποδεκτός, διότι ευρίσκεται σαφώς πιο μέσα στην αντιληπτική τους σφαίρα, ενώ ομιλεί από θέση κατανοητής ισχύος. Τί εννοώ; Να σας πω τί εννοώ, παραβάλλοντας κάτι πιο πιασάρικο. Ας πούμε ότι συμμετέχετε σε έναν τηλεοπτικό διαγωνισμό μαγειρικής, και καλείστε να φτιάξετε φασολάκια λαδερά, και το πιάτο σας θα συγκριθεί με αντίστοιχο πιάτο που θα μαγειρέψει ένας φημισμένος σεφ, ο οποίος συμμετέχει στο σόου, και ο σκηνοθέτης τον έχει βάλει δίπλα - δίπλα με την κριτική επιτροπή. Αυτομάτως, οποιαδήποτε γευστική παρέκκλιση του δικού σας πιάτου από το γούστο της κριτικής επιτροπής θα χαρακτηρισθεί ως σφάλμα, ενώ αντίστοιχη παρέκκλιση από μέρους του συμμετέχοντος, φτασμένου σεφ θα χαρακτηρισθεί ως προσωπική πινελιά, η οποία θα γίνει αποδεκτή. Και για να μην ομιλώ με ασάφειες, ας πούμε ότι εσείς μαγειρεύετε τα φασολάκια όπως πρέπει, με επαρκές αλάτι ώστε να έχουν γεμάτη γεύση - αλλά όχι αλμυρά, ενώ ο σεφ, που είναι μεσόκοπος και περνάει και μια κρίση ηλικίας, τους βάζει σαφώς λιγώτερο αλάτι, ενώ συγχρόνως, κατά το σωτάρισμα του κρεμμυδιού, πέταξε μέσα και δυό-τρεις σπόρους μπαχάρι, έτσι για το άρωμα. Και όλοι θα σχολιάσουν το πιάτο του σεφ λέγοντας, α, τί ωραίο άρωμα, να μια πρωτότυπη πινελιά, πολύ ωραίο πιάτο! Ενώ αν είχατε φτιάξει εσείς αυτό το πιάτο, θα σας είχαν πάρει απ' τα μούτρα. Μα, μπαχάρι στα φασολάκια; Πώς σας ήρθε, τί πράματα είν' αυτά; Και είναι και ανάλατα!
Ναι, αλλά πως παραβάλλεται ο ρηβιούερ με τον φτασμένο σεφ; Πώς κτίζεται η δική του θέση ισχύος; Ο ένας τρόπος είναι η επανάληψη. Αν σε κάθε τεύχος, κάθε μήνα, διαβάζετε κι από ένα ρηβιού του συγκεκριμένου ρηβιούερ, στο τέλος θα τον αποδεχθείτε, θέλετε δεν θέλετε. Για να τον έχουν μόνιμο συνεργάτη και να γράφει κάθε μήνα, δε μπορεί, κάτι θα ξέρει. Έτσι δεν είναι; Ο δεύτερος είναι εκείνο το σαχλό αράδιασμα ενός σωρού συσκευών, δίκην "συστήματος αναφοράς", οι οποίες είναι πάν-το-τε πανάκριβες, τόσον ακριβές που ποτέ σας δεν θα μπορέσετε να τις αποκτήσετε όλες. Ασχέτως αν ο ρηβιούερ τις πλήρωσε από την τσέπη του, ή τις έχει υπό παρακαταθήκη ελέω των κατασκευαστών, οι περισσότεροι των οποίων διαγκωνίζονται για να αποκτήσει ένα προϊόν τους θέση σ' αυτήν την πασαρέλλα. Καταλάβατε; Ωραία...
Θέτω, λοιπόν, αυτήν την περίπτωση εδώ υπό συζήτηση για δύο λόγους. Πρώτον, διότι στο σημείωμά του που παρατίθεται κι αυτό στο ρηβιού, ασχέτως αν για το προϊόν του έχει δίκιο ή όχι, ο κατασκευαστής επισημαίνει κάτι πολύ σημαντικό, που κι εγώ έχω επισημάνει προσφάτως, ότι δηλαδή η σύγκριση ενός πράγματος που μόλις έφθασε στο σπίτι σου και το ακούς για πρώτη φορά, με κάποιο άλλο πράγμα που το έχεις σπίτι σου και το ακούς εδώ και πολύν καιρό, κύπτει υπό τη δυναμική του σφάλματος, υπό την έννοιαν ότι ενδέχεται να μην σου αρέσει ο ήχος του νεοφερμένου, απλώς, διότι έχεις συνηθίσει στον ήχο του παλιού που έχεις στο σπίτι σου και το ακούς για καιρό, ακόμη κι αν το νεοφερμένο μηχάνημα έχει καλύτερο ήχο, με λιγώτερα λάθη. Όπως γράφει χαρακτηριστικά ο κατασκευαστής του ενισχυτή, "when a listener is presented with a sound that contains an order of magnitude less distortion than their reference system, it takes time to hear that as a positive aspect of the sound".
Ο δεύτερος λόγος, για τον οποίον άνοιξα αυτό το θέμα, είναι για να καταδείξω ούτως πως, ότι δεν μπορεί κανείς να βγάλει άκρη βασιζόμενος στις ακουστικές εντυπώσεις ενός ρηβιούερ, πολλώ δε μάλλον όταν οι μετρήσεις που συνοδεύουν το ρηβιού εναντιώνονται στις πρώτες. Βεβαίως, υπάρχει πάντοτε και το αντίστροφο ενδεχόμενο. Τί κι αν ο ενισχυτής οδηγεί σωστά το simulated loudspeaker load. Αν ο Fremer τελικά έχει δίκιο; Μήπως το simulated loudspeaker load δεν είναι και τόσο καλά υλοποιημένο, τείνοντας προς την ωμική συμπεριφορά, οπότε με κάποιο άλλο, πιο αντιπροσωπευτικό της πραγματικότητας, η απόκριση του ενισχυτή θα παλαντζάρει πιο έντονα, και όχι κατά μόνον 1/8 (edit: 1/16) του ντεσιμπέλ; Επίσης, θωρώντας το θέμα κι από την αντίπερα όχθη, μήπως οι δημοσιευμένες μετρήσεις που συνοδεύουν το ρηβιού είναι ελλειπείς; Αν ναι, τί λείπει;
Για την ιστορία, πρόκειται για τον Bricasti M28, ενώ το συγκεκριμένο ρηβιού μπορείτε να το διαβάσετε εδώ. Όσοι έχετε το χρόνο και την όρεξη, διαβάστε το και σχολιάστε.
Θα μου πείτε τώρα, θάψιμο είναι να γράψει ο ρηβιούερ ότι άκουσε τον ενισχυτή σου και απεφάνθη πως αυτός έχει λιγώτερο punch από τον ενισχυτή που χρησιμοποιεί ως πρότυπο, αναφορά, όπως λέμε στο hi-fi; Ναι, θάψιμο είναι. Σε αυτό το τιμολογιακό επίπεδο, και δεδομένης της νοοτροπίας η οποία εν πολλοίς διακατέχει τον υποψήφιο αγοραστή, ο οποίος αναμένει να διαβάσει μόνον διθυραμβικά σχόλια, η έκφραση σαφών παραπόνων για τη συμπεριφορά του ενισχυτή σου ως προς την παραμόρφωση, η οποία μεταφράζεται σ' αυτή τη διαφάνεια και τον αέρα που "έβγαλε" ο ήχος του μόνον αφού ο ενισχυτής "έστρωσε", αλλά και όσον αφορά τη διαχείριση των χαμηλών συχνοτήτων, οι οποίες είναι λιγώτερο σαφείς, δηλαδή ασαφείς, είναι ικανή να αποτρέψει την πλειονότητα των υποψηφίων αγοραστών και να τους στρέψει προς κάποιο προϊόν του ανταγωνισμού.
Μα καλά, θα μου πείτε πάλι, είναι δυνατόν να βασισθεί κανείς στην υποκειμενική γνώμη ενός ρηβιούερ, ακόμη κι αν αυτός είναι ο Michael Fremer, που στο κάτω-κάτω βρε αδερφέ, δεν ξέρει καν τη διαφορά του αναστρέφοντος και του μη αναστρέφοντος ενισχυτή από έναν διαφορικό τοιούτο; Άσε δηλαδή που η αξιολόγησή του βασίζεται απλώς στην ακρόαση μέσω πικάπ, το οποίον, ως μέσο, είναι πλέον -ή πρέπει εκ των πραγμάτων να είναι- εκτός ενός συστήματος αναφοράς. Είναι δυνατόν να βασισθείς σε έναν άνθρωπο που έχει τέτοια κενά; Κοιτάξτε, είτε είναι, είτε δεν είναι δυνατόν, η ζημιά έγινε, και ό,τι έγινε, δεν ξε-γίνεται. Ό γέγραπται, γέγραπται. Ό,τι και να κάνεις εσύ ως κατασκευαστής, όσα follow up και να στείλεις στο περιοδικό, έχεις-δεν έχεις δίκιο, οι επικρίσεις του ρηβιούερ θα είναι πάντοτε εκεί, έτοιμες να τις διαβάσουν όλοι. Και επειδή αυτοί που θα τις διαβάσουν, έχουν τα ίδια και πολύ περισσότερα γνωσιακά κενά, θα βασισθούν στην ακουστική κρίση του ρηβιούερ, και μακράν λιγώτερο -ίσως καθόλου- στις μετρήσεις, αφού οι περισσότεροι δυσκολεύονται να καταλάβουν περί τίνος ακριβώς πρόκειται -που δεν είναι και υποχρεωμένοι δηλαδή, ή δεν ξέρουν καν διαβάσουν τα διαγράμματα.
Από την άλλη μεριά, ο ρηβιούερ είναι ακουσίως περισσότερο αποδεκτός, διότι ευρίσκεται σαφώς πιο μέσα στην αντιληπτική τους σφαίρα, ενώ ομιλεί από θέση κατανοητής ισχύος. Τί εννοώ; Να σας πω τί εννοώ, παραβάλλοντας κάτι πιο πιασάρικο. Ας πούμε ότι συμμετέχετε σε έναν τηλεοπτικό διαγωνισμό μαγειρικής, και καλείστε να φτιάξετε φασολάκια λαδερά, και το πιάτο σας θα συγκριθεί με αντίστοιχο πιάτο που θα μαγειρέψει ένας φημισμένος σεφ, ο οποίος συμμετέχει στο σόου, και ο σκηνοθέτης τον έχει βάλει δίπλα - δίπλα με την κριτική επιτροπή. Αυτομάτως, οποιαδήποτε γευστική παρέκκλιση του δικού σας πιάτου από το γούστο της κριτικής επιτροπής θα χαρακτηρισθεί ως σφάλμα, ενώ αντίστοιχη παρέκκλιση από μέρους του συμμετέχοντος, φτασμένου σεφ θα χαρακτηρισθεί ως προσωπική πινελιά, η οποία θα γίνει αποδεκτή. Και για να μην ομιλώ με ασάφειες, ας πούμε ότι εσείς μαγειρεύετε τα φασολάκια όπως πρέπει, με επαρκές αλάτι ώστε να έχουν γεμάτη γεύση - αλλά όχι αλμυρά, ενώ ο σεφ, που είναι μεσόκοπος και περνάει και μια κρίση ηλικίας, τους βάζει σαφώς λιγώτερο αλάτι, ενώ συγχρόνως, κατά το σωτάρισμα του κρεμμυδιού, πέταξε μέσα και δυό-τρεις σπόρους μπαχάρι, έτσι για το άρωμα. Και όλοι θα σχολιάσουν το πιάτο του σεφ λέγοντας, α, τί ωραίο άρωμα, να μια πρωτότυπη πινελιά, πολύ ωραίο πιάτο! Ενώ αν είχατε φτιάξει εσείς αυτό το πιάτο, θα σας είχαν πάρει απ' τα μούτρα. Μα, μπαχάρι στα φασολάκια; Πώς σας ήρθε, τί πράματα είν' αυτά; Και είναι και ανάλατα!
Ναι, αλλά πως παραβάλλεται ο ρηβιούερ με τον φτασμένο σεφ; Πώς κτίζεται η δική του θέση ισχύος; Ο ένας τρόπος είναι η επανάληψη. Αν σε κάθε τεύχος, κάθε μήνα, διαβάζετε κι από ένα ρηβιού του συγκεκριμένου ρηβιούερ, στο τέλος θα τον αποδεχθείτε, θέλετε δεν θέλετε. Για να τον έχουν μόνιμο συνεργάτη και να γράφει κάθε μήνα, δε μπορεί, κάτι θα ξέρει. Έτσι δεν είναι; Ο δεύτερος είναι εκείνο το σαχλό αράδιασμα ενός σωρού συσκευών, δίκην "συστήματος αναφοράς", οι οποίες είναι πάν-το-τε πανάκριβες, τόσον ακριβές που ποτέ σας δεν θα μπορέσετε να τις αποκτήσετε όλες. Ασχέτως αν ο ρηβιούερ τις πλήρωσε από την τσέπη του, ή τις έχει υπό παρακαταθήκη ελέω των κατασκευαστών, οι περισσότεροι των οποίων διαγκωνίζονται για να αποκτήσει ένα προϊόν τους θέση σ' αυτήν την πασαρέλλα. Καταλάβατε; Ωραία...
Θέτω, λοιπόν, αυτήν την περίπτωση εδώ υπό συζήτηση για δύο λόγους. Πρώτον, διότι στο σημείωμά του που παρατίθεται κι αυτό στο ρηβιού, ασχέτως αν για το προϊόν του έχει δίκιο ή όχι, ο κατασκευαστής επισημαίνει κάτι πολύ σημαντικό, που κι εγώ έχω επισημάνει προσφάτως, ότι δηλαδή η σύγκριση ενός πράγματος που μόλις έφθασε στο σπίτι σου και το ακούς για πρώτη φορά, με κάποιο άλλο πράγμα που το έχεις σπίτι σου και το ακούς εδώ και πολύν καιρό, κύπτει υπό τη δυναμική του σφάλματος, υπό την έννοιαν ότι ενδέχεται να μην σου αρέσει ο ήχος του νεοφερμένου, απλώς, διότι έχεις συνηθίσει στον ήχο του παλιού που έχεις στο σπίτι σου και το ακούς για καιρό, ακόμη κι αν το νεοφερμένο μηχάνημα έχει καλύτερο ήχο, με λιγώτερα λάθη. Όπως γράφει χαρακτηριστικά ο κατασκευαστής του ενισχυτή, "when a listener is presented with a sound that contains an order of magnitude less distortion than their reference system, it takes time to hear that as a positive aspect of the sound".
Ο δεύτερος λόγος, για τον οποίον άνοιξα αυτό το θέμα, είναι για να καταδείξω ούτως πως, ότι δεν μπορεί κανείς να βγάλει άκρη βασιζόμενος στις ακουστικές εντυπώσεις ενός ρηβιούερ, πολλώ δε μάλλον όταν οι μετρήσεις που συνοδεύουν το ρηβιού εναντιώνονται στις πρώτες. Βεβαίως, υπάρχει πάντοτε και το αντίστροφο ενδεχόμενο. Τί κι αν ο ενισχυτής οδηγεί σωστά το simulated loudspeaker load. Αν ο Fremer τελικά έχει δίκιο; Μήπως το simulated loudspeaker load δεν είναι και τόσο καλά υλοποιημένο, τείνοντας προς την ωμική συμπεριφορά, οπότε με κάποιο άλλο, πιο αντιπροσωπευτικό της πραγματικότητας, η απόκριση του ενισχυτή θα παλαντζάρει πιο έντονα, και όχι κατά μόνον 1/8 (edit: 1/16) του ντεσιμπέλ; Επίσης, θωρώντας το θέμα κι από την αντίπερα όχθη, μήπως οι δημοσιευμένες μετρήσεις που συνοδεύουν το ρηβιού είναι ελλειπείς; Αν ναι, τί λείπει;
Για την ιστορία, πρόκειται για τον Bricasti M28, ενώ το συγκεκριμένο ρηβιού μπορείτε να το διαβάσετε εδώ. Όσοι έχετε το χρόνο και την όρεξη, διαβάστε το και σχολιάστε.
