Κώστας Φ.
Truth hurts. Here's a teddy bear.
- Μηνύματα
- 8.978
- Reaction score
- 895
Ένα θέμα που με έχει απασχολήσει αρκετά αλλά δεν έχω βρει το χρόνο να το ψάξω όσο θα ήθελα...
Δυστυχώς το τεχνικό μου υπόβαθρο δε μου αφήνει περιθώρια για πολλά πράγματα αλλά θα δοκιμάσω να κάνω την αρχή (με λίιιιιιγο διάβασμα και λογική κάτι γίνεται) και ελπίζω οι πιο...διαβασμένοι να πάρουν τη σκυτάλη (και να με χαστουκίσουν αν γράφω μπούρδες :happy_9: ).
Αφορμή για το συγκεκριμένο thread αποτέλεσε μία φράση του "πολύ" Ken Kessler που διάβασα στον τελευταίο Ήχο.
Πιο συγκεκριμένα, στη δοκιμή του Copland CTA 405, ο Κessler γράφει (η μετάφραση είναι του Φ. Φωτιάδη, αν δεν κάνω λάθος):
"Εκεί όπου ο ενισχυτής πραγματικά λάμπει, όμως, είναι στους πλούσιους ρυθμούς της μπάντας που υποστηρίζουν τη φωνή του Chuck E. Weiss, θυμίζοντας τους Little Feat στα πρώτα τους. Εάν ήμουν από εκείνους τους παραπλανημένους που θεωρούν ότι το τέμπο, ο ρυθμός και ο συγχρονισμός της μουσικής πηγάζουν απο το σύστημα αναπαραγωγής ήχου και όχι απο την ηχογράφηση, θα όριζα τον CTA 405 ως ενισχυτή της χρονιάς."
Χμμ, άρα ο Ken δεν ανήκει σε αυτούς που ο ίδιος χαρακτηρίζει "παραπλανημένους", όμως θαυμάζει τον τρόπο που ο Copland συμβαδίζει με τον ρυθμό της μουσικής.
Απο την άλλη υπάρχουν reviewers και χομπίστες που ορκίζονται στο PRaT (PRaT = Pace, Rythm and Timing), ως κριτήριο αξιολόγησης μίας συσκευής - χαρακτηριστικό παράδειγμα ο "δικός μας", κ. Κωτσής.
To PRaT κυρίως αναφέρεται ως προτέρημα κάποιων ενισχυτών (π.χ. Naim) αλλά δεν περιορίζεται σε αυτούς. Ας πούμε, έχω ακούσει κάποιους να μιλάνε για υπεροχή του υπεροχή του βινυλίου έναντι του CD στον τομέα του PRaT.
Θα πρότεινα, χάρην ευκολίας και τουλάχιστον προς το παρόν, να επικεντρώσουμε την κουβέντα μας στους ενισχυτές.
Προσωπικά, χωρίς να είμαι guru των τεχνικών (οπότε ας με διορθώσει κάποιος αν κάνω λάθος), το μόνο μέγεθος που γνωρίζω να υπάρχει και το οποίο να μπορεί να μας δώσει ένα μέτρο της ταχύτητας κάποιου ενισχυτή είναι το slew rate.
Ο γενικός ορισμός του slew rate, σύμφωνα με τη wikipedia, έχει ως εξης:
...the maximum rate of change of signal at any point in a circuit...
Όταν μιλάμε για ένα ενισχυτή, το slew rate, απ'όσο έχω καταλάβει, αναφέρεται στον μέγιστο ρυθμό αλλαγής της τάσης εξόδου σε σχέση με την τάση εισόδου.
Χονδρικά δηλαδή, κατά πόσο είναι σε θέση να ακολουθήσει ο ενισχυτής το σήμα που λαμβάνει στην είσοδό του και να κάνει τη δουλειά του, δηλαδή την ενίσχυση, χωρίς...χρονοτριβή. :happy_8:
Ο τύπος που μας δίνει το slew rate είναι:
, όπου vout(t) η τάση εξόδου του ενισχυτή ως συνάρτηση του χρόνου t.
Είναι όμως αυτό το μέγεθος αρκετό για να εξηγήσει την υπεροχή ορισμένων συσκευών στο κομμάτι του PRaT (αν υπάρχει τέτοια υπεροχή)?
Αυτό που ήθελα να ρωτήσω, κατ'αρχήν, είναι το εξής:
Υπάρχουν "αργοί" ενισχυτές??
Λογικά, εάν ένας ενισχυτής έχει υπερβολικά χαμηλό slew rate και δεν "προλαβαίνει" να διαχειριστεί το σήμα που λαμβάνει στην είσοδό του αυτό θα φαίνεται σε κάποιο σημείο και στις υπόλοιπες μετρήσεις ή/και στις ακουστικές δοκιμές (και σίγουρα όχι με τη μορφή του χαμηλότερού tempo). Θεωρώ εξαιρετικά δύσκολο ένας ενισχυτής, προερχόμενος απο σοβαρό κατασκευαστή, να έχει τόσο χαμηλό slew rate που να υπάρχουν προβλήματα στην λειτουργία του. Άρα απο το υπερβολικά χαμηλό slew rate μάλλον δεν "κινδυνεύουμε".
Πάμε στο άλλο άκρο τώρα...
Θεωρητικά, όσο υψηλότερο slew rate έχει ένας ενισχυτής τόσο καλύτερα θα συμβαδίζει με το σήμα εισόδου. Ένας ενισχυτής με άπειρο slew rate φαντάζει ο ιδανικός απο άποψη "ρυθμού", αναπαραγωγής των δυναμικών κλπ.
Όμως μου φαίνεται αδύνατο να μην υπάρχει κάποιο σημείο πέρα απο το οποίο το slew rate παύει να μας απασχολεί. Στην τελική το slew rate σχετίζεται άμεσα με την τάση εισόδου και τις αυξομειώσεις αυτής. Αν ένας ενισχυτής έχει αρκετά υψηλό slew rate ώστε να μπορεί να ανταπεξέλθει στο maximum του ρυθμού αλλαγής της τάσης στην έξοδο της πηγής (CD, πικάπ, whatever), τελειώνει η ιστορία.
Το πράγμα περιπλέκεται ακόμα περισσότερο καθώς διαβάζω πως:
"...Peter Baxandall in the UK set out to burst by the simple expedient of measuring the signal rate of change actually delivered by music LPs (this was before domestic digital audio). Using a simple analog measurement technique of an RC differentiator circuit connected to an oscilloscope, Baxandall was unable to measure a slew rate higher than 0.14V/µs..."
Άρα το βινύλιο - το οποίο οι υποστηρικτές του PRaT παινεύουν ως πιο "ρυθμικό" απο το CD, και άρα το προτιμούν - έχει εξαιρετικά χαμηλές απαιτήσεις απο τον ενισχυτή στον τομέα του slew rate.
Ακόμα, για ένα περισσότερο προηγμένο τεχνολογικά μέσο, όπως το DVD-A, οι δοκιμές του Stereophile στο παραπάνω άρθρο έδειξαν τα εξής:
"...the average rate of change is much lower than the peak figure, so for the vast majority of the time an amplifier should be cruising in this respect. In light of these findings, it is difficult to see how an amplifier's slew-rate capability can have much to do with any sound-quality difference that is persistent rather than, at best, episodic."
Μήπως τελικά η συσχέτιση "slew rate - PRaT" είναι άλλο ένα μυστήριο του hobby? Δηλαδή, μήπως μεταξύ δύο ενισχυτών αυτός με το υψηλότερο slew rate θα μας ακούγεται πιο ρυθμικός, παρ'όλο που στα χαρτιά και οι δύο υπερκαλύπτουν τις απαιτήσεις της πηγής μας?
Ή, τελικά, PRaT και slew rate δεν έχουν καμμία σχέση μεταξύ τους?
Αν είναι έτσι, τότε υπάρχει όντως το PRaT ως τομέας διαφοροποίησης της απόδοσης δύο συσκευών και, αν υπάρχει, που θα πρέπει να αναζητήσουμε τα αίτια της διαφοροποίησης αυτής?
To μικρόφωνο δικό σας... :cool_4:
Δυστυχώς το τεχνικό μου υπόβαθρο δε μου αφήνει περιθώρια για πολλά πράγματα αλλά θα δοκιμάσω να κάνω την αρχή (με λίιιιιιγο διάβασμα και λογική κάτι γίνεται) και ελπίζω οι πιο...διαβασμένοι να πάρουν τη σκυτάλη (και να με χαστουκίσουν αν γράφω μπούρδες :happy_9: ).
Αφορμή για το συγκεκριμένο thread αποτέλεσε μία φράση του "πολύ" Ken Kessler που διάβασα στον τελευταίο Ήχο.
Πιο συγκεκριμένα, στη δοκιμή του Copland CTA 405, ο Κessler γράφει (η μετάφραση είναι του Φ. Φωτιάδη, αν δεν κάνω λάθος):
"Εκεί όπου ο ενισχυτής πραγματικά λάμπει, όμως, είναι στους πλούσιους ρυθμούς της μπάντας που υποστηρίζουν τη φωνή του Chuck E. Weiss, θυμίζοντας τους Little Feat στα πρώτα τους. Εάν ήμουν από εκείνους τους παραπλανημένους που θεωρούν ότι το τέμπο, ο ρυθμός και ο συγχρονισμός της μουσικής πηγάζουν απο το σύστημα αναπαραγωγής ήχου και όχι απο την ηχογράφηση, θα όριζα τον CTA 405 ως ενισχυτή της χρονιάς."
Χμμ, άρα ο Ken δεν ανήκει σε αυτούς που ο ίδιος χαρακτηρίζει "παραπλανημένους", όμως θαυμάζει τον τρόπο που ο Copland συμβαδίζει με τον ρυθμό της μουσικής.
Απο την άλλη υπάρχουν reviewers και χομπίστες που ορκίζονται στο PRaT (PRaT = Pace, Rythm and Timing), ως κριτήριο αξιολόγησης μίας συσκευής - χαρακτηριστικό παράδειγμα ο "δικός μας", κ. Κωτσής.
To PRaT κυρίως αναφέρεται ως προτέρημα κάποιων ενισχυτών (π.χ. Naim) αλλά δεν περιορίζεται σε αυτούς. Ας πούμε, έχω ακούσει κάποιους να μιλάνε για υπεροχή του υπεροχή του βινυλίου έναντι του CD στον τομέα του PRaT.
Θα πρότεινα, χάρην ευκολίας και τουλάχιστον προς το παρόν, να επικεντρώσουμε την κουβέντα μας στους ενισχυτές.
Προσωπικά, χωρίς να είμαι guru των τεχνικών (οπότε ας με διορθώσει κάποιος αν κάνω λάθος), το μόνο μέγεθος που γνωρίζω να υπάρχει και το οποίο να μπορεί να μας δώσει ένα μέτρο της ταχύτητας κάποιου ενισχυτή είναι το slew rate.
Ο γενικός ορισμός του slew rate, σύμφωνα με τη wikipedia, έχει ως εξης:
...the maximum rate of change of signal at any point in a circuit...
Όταν μιλάμε για ένα ενισχυτή, το slew rate, απ'όσο έχω καταλάβει, αναφέρεται στον μέγιστο ρυθμό αλλαγής της τάσης εξόδου σε σχέση με την τάση εισόδου.
Χονδρικά δηλαδή, κατά πόσο είναι σε θέση να ακολουθήσει ο ενισχυτής το σήμα που λαμβάνει στην είσοδό του και να κάνει τη δουλειά του, δηλαδή την ενίσχυση, χωρίς...χρονοτριβή. :happy_8:
Ο τύπος που μας δίνει το slew rate είναι:
Είναι όμως αυτό το μέγεθος αρκετό για να εξηγήσει την υπεροχή ορισμένων συσκευών στο κομμάτι του PRaT (αν υπάρχει τέτοια υπεροχή)?
Αυτό που ήθελα να ρωτήσω, κατ'αρχήν, είναι το εξής:
Υπάρχουν "αργοί" ενισχυτές??
Λογικά, εάν ένας ενισχυτής έχει υπερβολικά χαμηλό slew rate και δεν "προλαβαίνει" να διαχειριστεί το σήμα που λαμβάνει στην είσοδό του αυτό θα φαίνεται σε κάποιο σημείο και στις υπόλοιπες μετρήσεις ή/και στις ακουστικές δοκιμές (και σίγουρα όχι με τη μορφή του χαμηλότερού tempo). Θεωρώ εξαιρετικά δύσκολο ένας ενισχυτής, προερχόμενος απο σοβαρό κατασκευαστή, να έχει τόσο χαμηλό slew rate που να υπάρχουν προβλήματα στην λειτουργία του. Άρα απο το υπερβολικά χαμηλό slew rate μάλλον δεν "κινδυνεύουμε".
Πάμε στο άλλο άκρο τώρα...
Θεωρητικά, όσο υψηλότερο slew rate έχει ένας ενισχυτής τόσο καλύτερα θα συμβαδίζει με το σήμα εισόδου. Ένας ενισχυτής με άπειρο slew rate φαντάζει ο ιδανικός απο άποψη "ρυθμού", αναπαραγωγής των δυναμικών κλπ.
Όμως μου φαίνεται αδύνατο να μην υπάρχει κάποιο σημείο πέρα απο το οποίο το slew rate παύει να μας απασχολεί. Στην τελική το slew rate σχετίζεται άμεσα με την τάση εισόδου και τις αυξομειώσεις αυτής. Αν ένας ενισχυτής έχει αρκετά υψηλό slew rate ώστε να μπορεί να ανταπεξέλθει στο maximum του ρυθμού αλλαγής της τάσης στην έξοδο της πηγής (CD, πικάπ, whatever), τελειώνει η ιστορία.
Το πράγμα περιπλέκεται ακόμα περισσότερο καθώς διαβάζω πως:
"...Peter Baxandall in the UK set out to burst by the simple expedient of measuring the signal rate of change actually delivered by music LPs (this was before domestic digital audio). Using a simple analog measurement technique of an RC differentiator circuit connected to an oscilloscope, Baxandall was unable to measure a slew rate higher than 0.14V/µs..."
Άρα το βινύλιο - το οποίο οι υποστηρικτές του PRaT παινεύουν ως πιο "ρυθμικό" απο το CD, και άρα το προτιμούν - έχει εξαιρετικά χαμηλές απαιτήσεις απο τον ενισχυτή στον τομέα του slew rate.
Ακόμα, για ένα περισσότερο προηγμένο τεχνολογικά μέσο, όπως το DVD-A, οι δοκιμές του Stereophile στο παραπάνω άρθρο έδειξαν τα εξής:
"...the average rate of change is much lower than the peak figure, so for the vast majority of the time an amplifier should be cruising in this respect. In light of these findings, it is difficult to see how an amplifier's slew-rate capability can have much to do with any sound-quality difference that is persistent rather than, at best, episodic."
Μήπως τελικά η συσχέτιση "slew rate - PRaT" είναι άλλο ένα μυστήριο του hobby? Δηλαδή, μήπως μεταξύ δύο ενισχυτών αυτός με το υψηλότερο slew rate θα μας ακούγεται πιο ρυθμικός, παρ'όλο που στα χαρτιά και οι δύο υπερκαλύπτουν τις απαιτήσεις της πηγής μας?
Ή, τελικά, PRaT και slew rate δεν έχουν καμμία σχέση μεταξύ τους?
Αν είναι έτσι, τότε υπάρχει όντως το PRaT ως τομέας διαφοροποίησης της απόδοσης δύο συσκευών και, αν υπάρχει, που θα πρέπει να αναζητήσουμε τα αίτια της διαφοροποίησης αυτής?
To μικρόφωνο δικό σας... :cool_4:
