- Μηνύματα
- 28.176
- Reaction score
- 59
Ψηφιακή ανάσταση μιας εταιρείας ηλεκτρισμού
Ενας «γάμος» της ΔΕΗ με την πληροφορική θα μπορούσε όχι μόνο να επιτρέψει την αξιοποίηση της πράσινης ενέργειας, αλλά και να ανοίξει νέους επιχειρηματικούς δρόμους για τη μεταφορά ψηφιακών δεδομένων μέσω των χάλκινων καλωδίων
Επιχειρηματικά κρίνοντας, η ΔΕΗ έχει κάθε δικαίωμα να προασπίζεται την οικονομική της ευρωστία, πριν μεταβληθεί σε νέα Ολυμπιακή. Κοινωνικά, όμως, είναι άδικο να πληρώνουν οι καταναλωτές το αντίτιμο των επιλογών της, όταν οι ίδιοι δεν έχουν επιλογές: χωρίς ρεύμα, ο πολιτισμός επιστρέφει στο Μεσαίωνα. Μήπως δεν είναι όλα άσπρο μαύρο; Μήπως υπάρχει διέξοδος, με την αξιοποίηση πιο «έξυπνων λύσεων»; Τα μηνύματα από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού αναπτερώνουν τις ελπίδες.
Απολιθωμένη ηλεκτρολογία
Στον κλαδικό πόλεμο των επαγγελματικών δικαιωμάτων, οι παροικούντες το Τεχνικό Επιμελητήριο γνωρίζουν πολύ καλά ότι το σκήπτρο της ηγεμονίας στον κόσμο της πληροφορικής τούς δόθηκε από τη γέννησή της στα σπάργανα της ηλεκτρολογίας. Ετσι, μολονότι οι μαθηματικοί διεκδικούν την πατρότητα και οι του λογισμικού την κληρονομιά, οι μηχανικοί έχουν στα χέρια τους το «σουλτανικό φιρμάνι».
Αλλά το θέμα μας δεν είναι προς το παρόν το ποιος στεγάζει επαγγελματικά την πληροφορική- αν τη στεγάζει. Το θέμα είναι το παράδοξο της ιστορίας η πληροφορική και οι τηλεπικοινωνίες να καλπάζουν τεχνολογικά εν όσω η ηλεκτρολογία δείχνει... απολιθωμένη. Τουλάχιστον εκ πρώτης όψεως, οι τεχνολογίες της κεντρικής και μονοκατευθυντήριας μετάδοσης ηλεκτρικής ισχύος, η διανομή του ηλεκτρικού ρεύματος και ο έλεγχος της κατανομής βάσει ζήτησης, είναι όλες παράγωγα πειραμάτων του 19ου αιώνα.
Την όλη ιστορία του εξηλεκτρισμού ξεκίνησε ο Σερβοκροάτης Νίκολα Τέσλα, με μια μελέτη του που δημοσιεύθηκε το 1888. Το πρώτο δίκτυο εναλλασσόμενου ρεύματος στήθηκε το 1896 και, από τότε, ελάχιστες τεχνολογικές προσθήκες του μπορούν να χαρακτηριστούν ριζοσπαστικές. Είναι, όμως, και σήμερα έτσι τα πράγματα, ή βρισκόμαστε μπροστά σε μια εκ βάθρων αναδόμηση του πυλώνα του τεχνικού μας πολιτισμού, της ηλεκτρικής μας υποδομής;
Το αντιδάνειο της πληροφορικής
Το προφανές πρόβλημα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας είναι το αυξημένο κόστος παραγωγής που απαιτεί η ανταπόκρισή της σε μια ραγδαία αυξανόμενη ζήτηση. Το άγνωστο ωστόσο- στους πολλούς- πρόβλημά της είναι ποιοτικό: τα υπάρχοντα ηλεκτρικά δίκτυα είχαν χτιστεί για να εξυπηρετήσουν μια «αναλογική οικονομία», με προβλεπόμενη ζήτηση ισχύος. Η τωρινή «ψηφιακή οικονομία» έχει φέρει το μπόλιασμα του δικτύου παροχής ηλεκτρικής ενέργειας με κάθε είδους επιτόπιους ελεγκτές και μετατροπείς της ισχύος. Βιομηχανικοί και οικιακοί καταναλωτές έχουν πλέον απαιτήσεις μεταβαλλόμενου ηλεκτρικού φορτίου, με «καθαρή τάση».
Οι προσπάθειες ανταπόκρισης σε αυτή την απαίτηση έχουν οδηγήσει στην υιοθέτηση ελέγχου της κατανομής με εργαλεία της πληροφορικής- μικροεπεξεργαστές και λογισμικό ελέγχου. Αποδείχτηκε όμως στην πράξη ότι το μπόλιασμα αυτό συχνά απορρυθμίζει το όλο δίκτυο, επιφέροντας προβλήματα αξιοπιστίας, πτώση της ποιότητας του ρεύματος, ως και τα γνωστά «μπλακάουτ».
Για να αντιμετωπίσουν τα χειρότερα ενδεχόμενα, οι ανά χώρα διάφορες «ΔΕΗ» καταφεύγουν στη διατήρηση σε εφεδρεία αρκετών εργοστασίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτή η επιλογή έχει μεγάλο οικονομικό, αλλά και κοινωνικό κόστος- όπως πολύ καλά γνωρίζουμε ενθάδε. Αλλά ακόμη και χωρίς τις εφεδρείες, η ίδια η κεντρομόλα διάθεση του ρεύματος κοστίζει υπέρμετρα: το 10% της παραγόμενης ισχύος έχει βρεθεί ότι αιτείται μόλις στο 1% του χρόνου.
Εξυπνο πλέγμα
Ο χάρτης του Υπερέξυπνου Πλέγματος Ενέργειας, που υπόσχεται την ενορχήστρωση της παρεχόμενης ενέργειας σε Ευρώπη και Β. Αφρική Απαντήσεις σε όλα αυτά τα προβλήματα του «υπεραιώνιου σχεδιασμού των δικτύων» έρχεται να δώσει μια νέα τεχνολογία, που ονομάζεται έξυπνο πλέγμα (smart grid). Πρόκειται, κατ΄ ουσίαν, για ένα παράλληλο δίκτυο τηλεπληροφορικής, χτισμένο πάνω στο δίκτυο του ρεύματος. Από το εργοστάσιο παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας ως και το τελευταίο σπίτι-αποδέκτη της ένα πλέγμα ψηφιακών μετρητών και μετατροπέων θα «τιτιβίζει» διαρκώς, ανταλ λάσσοντας πληροφορίες ζήτησης και εύρεσης του βέλτιστου δρόμου ικανοποίησής της.
Οι υποστηρικτές της τεχνολογίας αυτής διατείνονται ότι μια τέτοια έξυπνη και αυτόματη διαχείριση θα αποτρέπει τις αιχμές, τις φθορές και τις οικονομικά επαχθείς επισκευές, επιτρέποντας και στους καταναλωτές να παίρνουν την ισχύ που θέλουν, με τις προτεραιότητες που θέτουν. Οι «παραδοσιακοί» υποστηρικτές της αναλογικής δικτύωσης έχουν επιχειρήματα αντίστασης στην προτεινόμενη καινοτομία, όπως το ότι έχουν αναπτύξει τεχνικές «νησίδων» που τους δίνουν περιθώρια ελιγμών. Ωστόσο, πέραν του ότι η πρόσφατη ιστορία έχει καταγράψει τραγικές ανεπάρκειες των τεχνικών αυτών, η πρόταση του έξυπνου πλέγματος μοιάζει απαραίτητη όταν βάλουμε επί τάπητος μια ακόμη ζήτηση: αυτή της μετατροπής της όποιας ΔΕΗ από μονοπωλιακό πάροχο ενέργειας σε πωλητή και αγοραστή, ταυτοχρόνως, ενέργειας.
Και πράσινη και φθηνή ενέργεια
Στο πρόσφατο διεθνές συνέδριο Εnergy 2008, που φιλοξενήσαμε στην Αθήνα μεταξύ 20 και 23 Νοεμβρίου, ο αντιπρόεδρος της ιαπωνικής κατασκευάστριας φωτοβολταϊκών συστημάτων Sharp, Ρeter Τhiele, εκφράστηκε με οργή για την κρατική κωλυσιεργία στην ανάπτυξη μιας ελεύθερης αγοράς ενέργειας. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης Φωτοβολταϊκών Βιομηχανιών (ΕΡΙΑ), η χώρα μας θα μπορούσε ως το 2010 να φτάσει να παράγει ως και 200 Μεγαβάτ από τον ήλιο της, αλλά επιμένει να μην επιτρέπει την παραγωγή και πώληση ρεύματος από ιδιώτες.
Το μόνο εύκολο είναι να σκεφτεί κανείς ότι η τροχοπέδη είναι τα οργανωμένα συμφέροντα. Ομως, δεν μπορούμε και να αγνοήσουμε την πιθανότητα τεχνολογικής αδυναμίας της ΔΕΗ να διαχειριστεί το πλήθος των ως σήμερα καταναλωτών της ως αυριανούς προμηθευτές της. Μόνο μια πλήρης ανακαίνιση του δικτύου της με έξυπνο πλέγμα θα εγγυόταν την αμφίδρομη πλέον ροή του ρεύματος, τη σωστή τιμολόγηση, τον αυτοέλεγχο, την αυτορρύθμιση και την «αυτοεπούλωση», καθώς και την αντικατάσταση του κέντρου αντιμετώπισης κρίσεων από ένα αυτόματο σύστημα υποστήριξης αποφάσεων, με προβλεπόμενη αξιοπιστία.
Ενδεικτικό της ισχύος μιας τέτοιας θέσης είναι ότι τόσο η απερχόμενη κυβέρνηση των ΗΠΑ όσο και η νέα, του Ομπάμα, έκριναν απαραίτητο να προδιαγράψουν αυτή την πλήρη μετατροπή των ηλεκτρικών δικτύων της χώρας τους σε έξυπνο πλέγμα. Η πολύ πρόσφατη εξαγγελία του Ομπάμα ότι θα καταπολεμήσει την κρίση δημιουργώντας 2,5 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας, βασίζεται κατά κόρον στην ανάπτυξη οικονομίας πράσινης ενέργειας μέσω έξυπνου πλέγματος διακίνησής της. Αλλά και στην Ευρώπη συζητείται η ανάπτυξη ενός διηπειρωτικού διαδικτύου ενέργειας, του SuperSmart Grid, που θα διαχειρίζεται πολύ πιο οικονομικά τη ζήτηση, μεταφέροντας από χώρα σε χώρα τα πλεονάσματα παραγόμενης πράσινης ενέργειας (από ήλιο, από άνεμο, από υδρογόνο ή από τα κύματα της θάλασσας).
Το ερώτημα είναι ίσως όχι το αν η ΔΕΗ θέλει να κάνει αυτή την υπέρβαση στη νέα εποχή, αλλά το αν μπορεί να αντέξει το κόστος της χωρίς να... βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη μας.
Χάλκινη γέφυρα στο ψηφιακό χάσμα
Απάντηση και σε αυτό το ερώτημα φαίνεται να μας δίνει μια είδηση από τις ΗΠΑ: στις 12 Νοεμβρίου, η γνωστή εταιρεία πληροφορικής ΙΒΜ ανακοίνωσε τη σύναψη συμβολαίου 9,6 εκατομμυρίων δολαρίων, βάσει του οποίου θα αναπτύξει υπηρεσίες ευρυζωνικού Διαδικτύου (ΑDSL) μέσω των καλωδίων ρεύματος που φθάνουν σε αγροτικές περιοχές των ΗΠΑ.
Τι σημαίνει αυτό; Πρόκειται για καινούργια τεχνολογία; Ουσιαστικά όχι. Το ότι τα χάλκινα καλώδια του ρεύματος μπορούν να «φορτωθούν» άνετα με τα σήματα της πληροφορικής είναι γνωστό εδώ και δεκαπέντε χρόνια. Αλλωστε, και στη χώρα μας βρίσκει κανείς στα καταστήματα σχετικά φθηνούς αναμεταδότες τύπου ΡCL, που μπαίνουν στην πρίζα και μετατρέπουν την οικιακή καλωδίωση σε υποδομή δικτύου υπολογιστών, χωρίς περιττά καλώδια ή ύποπτη για παρενέργειες ασύρματη μετάδοση. Αυτά, όμως, στον βρόχο που ξεκινάει από το ρολόι του σπιτιού μας.
Διότι έξω από αυτόν τα δεδομένα αλλάζουν: από τους μετασχηματιστές των υποσταθμών της ΔΕΗ και επάνω στις γραμμές υψηλής τάσης ως το εργοστάσιο παραγωγής της ενέργειας τα 155.000 ως 765.000 βολτ «τρελαίνουν» τα δεδομένα των υπολογιστών. Πολύ απλά ειπωμένο, οι υψηλές τάσεις εισάγουν υπερβολικό θόρυβο για να έχει κανείς αξιόπιστη μετάδοση δεδομένων. Το στοίχημα της ΙΒΜ- όπως και της Google, και της Μotorola, οι οποίες επίσης επενδύουν στον τομέα- είναι να αποδειχτεί στην πράξη ότι αυτός ο σκόπελος μπορεί να παρακαμφθεί.
Με την υπόθεση εργασίας ότι κατακυρώθηκε στην ΙΒΜ το συμβόλαιο ακριβώς διότι έχει βρεθεί η λύση, τι συνεπάγεται μια τέτοια εξέλιξη; Μα... το ότι κάθε ΔΕΗ μπορεί να γίνει ο «ΟΤΕ της επαρχίας». Διότι όσο κι αν καλπάζει η ευρυζωνικότητα στις πόλεις, οι αραιοκατοικημένες και αποκομμένες γεωγραφικά περιοχές, απανταχού της Γης, βιώνουν το δεύτερο «ψηφιακό χάσμα»: κανείς δεν πρόκειται να ρίξει νέα καλώδια για χάρη τους, όταν η αναλογία συνδρομητών ανά χιλιόμετρο καλωδίωσης είναι απελπιστικά μικρή.
Η συνειδητοποίηση αυτής της αλήθειας έγινε αισθητή και στη χώρα μας, όταν κατά την υλοποίηση του πρόσφατου προγράμματος κατάρτισης των δημοτικών συμβούλων στα της Κοινωνίας της Πληροφορίας (πρόγραμμα Ψηφιακός Δήμος της ΚΕΔΚΕ), τα χαμηλότερα ποσοστά προσέλευσης μετρήθηκαν στα νησιά μας.
Τώρα, όμως, το τοπίο αλλάζει: όπου φθάνει το ρεύμα της ΔΕΗ θα μπορεί να φθάνει και το ευρυζωνικό Ιnternet. Αρα, η τοπική οικονομία μπορεί να ανθήσει χωρίς να είναι πια απομονωμένη και... τα τιμολόγια της ΔΕΗ να εμπλουτιστούν με συνδρομές Ιnternet (και τηλεφωνίας ή καλωδιακής τηλεόρασης) που πριν δεν είχε ονειρευτεί. Επομένως, η ανακαίνιση του δικτύου της με εφαρμογή έξυπνου πλέγματος μπορεί να αποδειχτεί χρυσοφόρα επένδυση, που δεν θα απαιτήσει τη δική μας «έκδυση»!
ΤΟ «ΑΣΥΡΜΑΤΟ ΡΕΥΜΑ» ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ
Ενα ακόμη όνειρο του Τέσλα γίνεται πραγματικότητα: ασύρματη μετάδοση ενέργειας, από την Ιntel Ξεκινήσαμε το άρθρο μας γκρινιάζοντας για την τεχνολογική υστέρηση της ηλεκτρολογίας. Προκύπτει όμως ότι «τα παιδιά της», οι τηλεπικοινωνίες και η πληροφορική, θα την ξανανιώσουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας ακόμη απρόσμενης αγοράς που μπορεί να κατακτήσει μελλοντικά η κάθε «ΔΕΗ» είναι αυτό των μπαταριών. Ολοι γνωρίζουμε ότι το πραγματικό κόστος λειτουργίας μιας αυτόνομης συσκευής δεν είναι τόσο το αρχικό κόστος αγοράς της όσο εκείνο της λειτουργίας χρήσης της.
Καθώς βρισκόμαστε στα πρόθυρα εορτών, αναλογιστείτε τις μπαταρίες που θα καταναλώσουν τα μυριάδες παιχνίδια που θα πουληθούν. Αν μόνο μπορούσαν να τροφοδοτηθούν από ρεύμα της ΔΕΗ αντί από μπαταρίες... θα έτρεχα να αγοράσω μετοχές της!
Αυτό ακριβώς υπόσχεται μια εφεύρεση της κατασκευάστριας μικροεπεξεργαστών Ιntel. Κατά τη διάρκεια του ετήσιου τεχνολογικού συνεδρίου της, στις 21 Αυγούστου του 2008, επέδειξε δύο μεταλλικά πλέγματα που συντονίζονταν στην ίδια συχνότητα και τηλεμετέδιδαν ηλεκτρική ενέργεια! Κατά τη διάρκεια της επίδειξης, έστειλε το ένα στο άλλο 60 βατ, σε απόσταση 66 εκατοστών, με απόδοση 75%.
Η μετάδοση αυτή ήταν απόλυτα ασφαλής για τους ανθρώπους- διαβεβαίωσε η Ιntel- αλλά μένει ακόμη να σιγουρέψουν ότι δεν θα βλάπτει και τις παρεμβαλλόμενες ηλεκτρονικές συσκευές. Οταν όλα δουλέψουν κατ΄ ευχήν, πολλά εργοστάσια μπαταριών θα κλείσουν, προς μεγάλη χαρά ημών των υπολοίπων.
TO BHMA
Ενας «γάμος» της ΔΕΗ με την πληροφορική θα μπορούσε όχι μόνο να επιτρέψει την αξιοποίηση της πράσινης ενέργειας, αλλά και να ανοίξει νέους επιχειρηματικούς δρόμους για τη μεταφορά ψηφιακών δεδομένων μέσω των χάλκινων καλωδίων
Επιχειρηματικά κρίνοντας, η ΔΕΗ έχει κάθε δικαίωμα να προασπίζεται την οικονομική της ευρωστία, πριν μεταβληθεί σε νέα Ολυμπιακή. Κοινωνικά, όμως, είναι άδικο να πληρώνουν οι καταναλωτές το αντίτιμο των επιλογών της, όταν οι ίδιοι δεν έχουν επιλογές: χωρίς ρεύμα, ο πολιτισμός επιστρέφει στο Μεσαίωνα. Μήπως δεν είναι όλα άσπρο μαύρο; Μήπως υπάρχει διέξοδος, με την αξιοποίηση πιο «έξυπνων λύσεων»; Τα μηνύματα από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού αναπτερώνουν τις ελπίδες.
Απολιθωμένη ηλεκτρολογία
Στον κλαδικό πόλεμο των επαγγελματικών δικαιωμάτων, οι παροικούντες το Τεχνικό Επιμελητήριο γνωρίζουν πολύ καλά ότι το σκήπτρο της ηγεμονίας στον κόσμο της πληροφορικής τούς δόθηκε από τη γέννησή της στα σπάργανα της ηλεκτρολογίας. Ετσι, μολονότι οι μαθηματικοί διεκδικούν την πατρότητα και οι του λογισμικού την κληρονομιά, οι μηχανικοί έχουν στα χέρια τους το «σουλτανικό φιρμάνι».
Αλλά το θέμα μας δεν είναι προς το παρόν το ποιος στεγάζει επαγγελματικά την πληροφορική- αν τη στεγάζει. Το θέμα είναι το παράδοξο της ιστορίας η πληροφορική και οι τηλεπικοινωνίες να καλπάζουν τεχνολογικά εν όσω η ηλεκτρολογία δείχνει... απολιθωμένη. Τουλάχιστον εκ πρώτης όψεως, οι τεχνολογίες της κεντρικής και μονοκατευθυντήριας μετάδοσης ηλεκτρικής ισχύος, η διανομή του ηλεκτρικού ρεύματος και ο έλεγχος της κατανομής βάσει ζήτησης, είναι όλες παράγωγα πειραμάτων του 19ου αιώνα.
Την όλη ιστορία του εξηλεκτρισμού ξεκίνησε ο Σερβοκροάτης Νίκολα Τέσλα, με μια μελέτη του που δημοσιεύθηκε το 1888. Το πρώτο δίκτυο εναλλασσόμενου ρεύματος στήθηκε το 1896 και, από τότε, ελάχιστες τεχνολογικές προσθήκες του μπορούν να χαρακτηριστούν ριζοσπαστικές. Είναι, όμως, και σήμερα έτσι τα πράγματα, ή βρισκόμαστε μπροστά σε μια εκ βάθρων αναδόμηση του πυλώνα του τεχνικού μας πολιτισμού, της ηλεκτρικής μας υποδομής;
Το αντιδάνειο της πληροφορικής
Το προφανές πρόβλημα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας είναι το αυξημένο κόστος παραγωγής που απαιτεί η ανταπόκρισή της σε μια ραγδαία αυξανόμενη ζήτηση. Το άγνωστο ωστόσο- στους πολλούς- πρόβλημά της είναι ποιοτικό: τα υπάρχοντα ηλεκτρικά δίκτυα είχαν χτιστεί για να εξυπηρετήσουν μια «αναλογική οικονομία», με προβλεπόμενη ζήτηση ισχύος. Η τωρινή «ψηφιακή οικονομία» έχει φέρει το μπόλιασμα του δικτύου παροχής ηλεκτρικής ενέργειας με κάθε είδους επιτόπιους ελεγκτές και μετατροπείς της ισχύος. Βιομηχανικοί και οικιακοί καταναλωτές έχουν πλέον απαιτήσεις μεταβαλλόμενου ηλεκτρικού φορτίου, με «καθαρή τάση».
Οι προσπάθειες ανταπόκρισης σε αυτή την απαίτηση έχουν οδηγήσει στην υιοθέτηση ελέγχου της κατανομής με εργαλεία της πληροφορικής- μικροεπεξεργαστές και λογισμικό ελέγχου. Αποδείχτηκε όμως στην πράξη ότι το μπόλιασμα αυτό συχνά απορρυθμίζει το όλο δίκτυο, επιφέροντας προβλήματα αξιοπιστίας, πτώση της ποιότητας του ρεύματος, ως και τα γνωστά «μπλακάουτ».
Για να αντιμετωπίσουν τα χειρότερα ενδεχόμενα, οι ανά χώρα διάφορες «ΔΕΗ» καταφεύγουν στη διατήρηση σε εφεδρεία αρκετών εργοστασίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτή η επιλογή έχει μεγάλο οικονομικό, αλλά και κοινωνικό κόστος- όπως πολύ καλά γνωρίζουμε ενθάδε. Αλλά ακόμη και χωρίς τις εφεδρείες, η ίδια η κεντρομόλα διάθεση του ρεύματος κοστίζει υπέρμετρα: το 10% της παραγόμενης ισχύος έχει βρεθεί ότι αιτείται μόλις στο 1% του χρόνου.
Εξυπνο πλέγμα
Ο χάρτης του Υπερέξυπνου Πλέγματος Ενέργειας, που υπόσχεται την ενορχήστρωση της παρεχόμενης ενέργειας σε Ευρώπη και Β. Αφρική Απαντήσεις σε όλα αυτά τα προβλήματα του «υπεραιώνιου σχεδιασμού των δικτύων» έρχεται να δώσει μια νέα τεχνολογία, που ονομάζεται έξυπνο πλέγμα (smart grid). Πρόκειται, κατ΄ ουσίαν, για ένα παράλληλο δίκτυο τηλεπληροφορικής, χτισμένο πάνω στο δίκτυο του ρεύματος. Από το εργοστάσιο παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας ως και το τελευταίο σπίτι-αποδέκτη της ένα πλέγμα ψηφιακών μετρητών και μετατροπέων θα «τιτιβίζει» διαρκώς, ανταλ λάσσοντας πληροφορίες ζήτησης και εύρεσης του βέλτιστου δρόμου ικανοποίησής της.
Οι υποστηρικτές της τεχνολογίας αυτής διατείνονται ότι μια τέτοια έξυπνη και αυτόματη διαχείριση θα αποτρέπει τις αιχμές, τις φθορές και τις οικονομικά επαχθείς επισκευές, επιτρέποντας και στους καταναλωτές να παίρνουν την ισχύ που θέλουν, με τις προτεραιότητες που θέτουν. Οι «παραδοσιακοί» υποστηρικτές της αναλογικής δικτύωσης έχουν επιχειρήματα αντίστασης στην προτεινόμενη καινοτομία, όπως το ότι έχουν αναπτύξει τεχνικές «νησίδων» που τους δίνουν περιθώρια ελιγμών. Ωστόσο, πέραν του ότι η πρόσφατη ιστορία έχει καταγράψει τραγικές ανεπάρκειες των τεχνικών αυτών, η πρόταση του έξυπνου πλέγματος μοιάζει απαραίτητη όταν βάλουμε επί τάπητος μια ακόμη ζήτηση: αυτή της μετατροπής της όποιας ΔΕΗ από μονοπωλιακό πάροχο ενέργειας σε πωλητή και αγοραστή, ταυτοχρόνως, ενέργειας.
Και πράσινη και φθηνή ενέργεια
Στο πρόσφατο διεθνές συνέδριο Εnergy 2008, που φιλοξενήσαμε στην Αθήνα μεταξύ 20 και 23 Νοεμβρίου, ο αντιπρόεδρος της ιαπωνικής κατασκευάστριας φωτοβολταϊκών συστημάτων Sharp, Ρeter Τhiele, εκφράστηκε με οργή για την κρατική κωλυσιεργία στην ανάπτυξη μιας ελεύθερης αγοράς ενέργειας. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης Φωτοβολταϊκών Βιομηχανιών (ΕΡΙΑ), η χώρα μας θα μπορούσε ως το 2010 να φτάσει να παράγει ως και 200 Μεγαβάτ από τον ήλιο της, αλλά επιμένει να μην επιτρέπει την παραγωγή και πώληση ρεύματος από ιδιώτες.
Το μόνο εύκολο είναι να σκεφτεί κανείς ότι η τροχοπέδη είναι τα οργανωμένα συμφέροντα. Ομως, δεν μπορούμε και να αγνοήσουμε την πιθανότητα τεχνολογικής αδυναμίας της ΔΕΗ να διαχειριστεί το πλήθος των ως σήμερα καταναλωτών της ως αυριανούς προμηθευτές της. Μόνο μια πλήρης ανακαίνιση του δικτύου της με έξυπνο πλέγμα θα εγγυόταν την αμφίδρομη πλέον ροή του ρεύματος, τη σωστή τιμολόγηση, τον αυτοέλεγχο, την αυτορρύθμιση και την «αυτοεπούλωση», καθώς και την αντικατάσταση του κέντρου αντιμετώπισης κρίσεων από ένα αυτόματο σύστημα υποστήριξης αποφάσεων, με προβλεπόμενη αξιοπιστία.
Ενδεικτικό της ισχύος μιας τέτοιας θέσης είναι ότι τόσο η απερχόμενη κυβέρνηση των ΗΠΑ όσο και η νέα, του Ομπάμα, έκριναν απαραίτητο να προδιαγράψουν αυτή την πλήρη μετατροπή των ηλεκτρικών δικτύων της χώρας τους σε έξυπνο πλέγμα. Η πολύ πρόσφατη εξαγγελία του Ομπάμα ότι θα καταπολεμήσει την κρίση δημιουργώντας 2,5 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας, βασίζεται κατά κόρον στην ανάπτυξη οικονομίας πράσινης ενέργειας μέσω έξυπνου πλέγματος διακίνησής της. Αλλά και στην Ευρώπη συζητείται η ανάπτυξη ενός διηπειρωτικού διαδικτύου ενέργειας, του SuperSmart Grid, που θα διαχειρίζεται πολύ πιο οικονομικά τη ζήτηση, μεταφέροντας από χώρα σε χώρα τα πλεονάσματα παραγόμενης πράσινης ενέργειας (από ήλιο, από άνεμο, από υδρογόνο ή από τα κύματα της θάλασσας).
Το ερώτημα είναι ίσως όχι το αν η ΔΕΗ θέλει να κάνει αυτή την υπέρβαση στη νέα εποχή, αλλά το αν μπορεί να αντέξει το κόστος της χωρίς να... βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη μας.
Χάλκινη γέφυρα στο ψηφιακό χάσμα
Απάντηση και σε αυτό το ερώτημα φαίνεται να μας δίνει μια είδηση από τις ΗΠΑ: στις 12 Νοεμβρίου, η γνωστή εταιρεία πληροφορικής ΙΒΜ ανακοίνωσε τη σύναψη συμβολαίου 9,6 εκατομμυρίων δολαρίων, βάσει του οποίου θα αναπτύξει υπηρεσίες ευρυζωνικού Διαδικτύου (ΑDSL) μέσω των καλωδίων ρεύματος που φθάνουν σε αγροτικές περιοχές των ΗΠΑ.
Τι σημαίνει αυτό; Πρόκειται για καινούργια τεχνολογία; Ουσιαστικά όχι. Το ότι τα χάλκινα καλώδια του ρεύματος μπορούν να «φορτωθούν» άνετα με τα σήματα της πληροφορικής είναι γνωστό εδώ και δεκαπέντε χρόνια. Αλλωστε, και στη χώρα μας βρίσκει κανείς στα καταστήματα σχετικά φθηνούς αναμεταδότες τύπου ΡCL, που μπαίνουν στην πρίζα και μετατρέπουν την οικιακή καλωδίωση σε υποδομή δικτύου υπολογιστών, χωρίς περιττά καλώδια ή ύποπτη για παρενέργειες ασύρματη μετάδοση. Αυτά, όμως, στον βρόχο που ξεκινάει από το ρολόι του σπιτιού μας.
Διότι έξω από αυτόν τα δεδομένα αλλάζουν: από τους μετασχηματιστές των υποσταθμών της ΔΕΗ και επάνω στις γραμμές υψηλής τάσης ως το εργοστάσιο παραγωγής της ενέργειας τα 155.000 ως 765.000 βολτ «τρελαίνουν» τα δεδομένα των υπολογιστών. Πολύ απλά ειπωμένο, οι υψηλές τάσεις εισάγουν υπερβολικό θόρυβο για να έχει κανείς αξιόπιστη μετάδοση δεδομένων. Το στοίχημα της ΙΒΜ- όπως και της Google, και της Μotorola, οι οποίες επίσης επενδύουν στον τομέα- είναι να αποδειχτεί στην πράξη ότι αυτός ο σκόπελος μπορεί να παρακαμφθεί.
Με την υπόθεση εργασίας ότι κατακυρώθηκε στην ΙΒΜ το συμβόλαιο ακριβώς διότι έχει βρεθεί η λύση, τι συνεπάγεται μια τέτοια εξέλιξη; Μα... το ότι κάθε ΔΕΗ μπορεί να γίνει ο «ΟΤΕ της επαρχίας». Διότι όσο κι αν καλπάζει η ευρυζωνικότητα στις πόλεις, οι αραιοκατοικημένες και αποκομμένες γεωγραφικά περιοχές, απανταχού της Γης, βιώνουν το δεύτερο «ψηφιακό χάσμα»: κανείς δεν πρόκειται να ρίξει νέα καλώδια για χάρη τους, όταν η αναλογία συνδρομητών ανά χιλιόμετρο καλωδίωσης είναι απελπιστικά μικρή.
Η συνειδητοποίηση αυτής της αλήθειας έγινε αισθητή και στη χώρα μας, όταν κατά την υλοποίηση του πρόσφατου προγράμματος κατάρτισης των δημοτικών συμβούλων στα της Κοινωνίας της Πληροφορίας (πρόγραμμα Ψηφιακός Δήμος της ΚΕΔΚΕ), τα χαμηλότερα ποσοστά προσέλευσης μετρήθηκαν στα νησιά μας.
Τώρα, όμως, το τοπίο αλλάζει: όπου φθάνει το ρεύμα της ΔΕΗ θα μπορεί να φθάνει και το ευρυζωνικό Ιnternet. Αρα, η τοπική οικονομία μπορεί να ανθήσει χωρίς να είναι πια απομονωμένη και... τα τιμολόγια της ΔΕΗ να εμπλουτιστούν με συνδρομές Ιnternet (και τηλεφωνίας ή καλωδιακής τηλεόρασης) που πριν δεν είχε ονειρευτεί. Επομένως, η ανακαίνιση του δικτύου της με εφαρμογή έξυπνου πλέγματος μπορεί να αποδειχτεί χρυσοφόρα επένδυση, που δεν θα απαιτήσει τη δική μας «έκδυση»!
ΤΟ «ΑΣΥΡΜΑΤΟ ΡΕΥΜΑ» ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ
Ενα ακόμη όνειρο του Τέσλα γίνεται πραγματικότητα: ασύρματη μετάδοση ενέργειας, από την Ιntel Ξεκινήσαμε το άρθρο μας γκρινιάζοντας για την τεχνολογική υστέρηση της ηλεκτρολογίας. Προκύπτει όμως ότι «τα παιδιά της», οι τηλεπικοινωνίες και η πληροφορική, θα την ξανανιώσουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας ακόμη απρόσμενης αγοράς που μπορεί να κατακτήσει μελλοντικά η κάθε «ΔΕΗ» είναι αυτό των μπαταριών. Ολοι γνωρίζουμε ότι το πραγματικό κόστος λειτουργίας μιας αυτόνομης συσκευής δεν είναι τόσο το αρχικό κόστος αγοράς της όσο εκείνο της λειτουργίας χρήσης της.
Καθώς βρισκόμαστε στα πρόθυρα εορτών, αναλογιστείτε τις μπαταρίες που θα καταναλώσουν τα μυριάδες παιχνίδια που θα πουληθούν. Αν μόνο μπορούσαν να τροφοδοτηθούν από ρεύμα της ΔΕΗ αντί από μπαταρίες... θα έτρεχα να αγοράσω μετοχές της!
Αυτό ακριβώς υπόσχεται μια εφεύρεση της κατασκευάστριας μικροεπεξεργαστών Ιntel. Κατά τη διάρκεια του ετήσιου τεχνολογικού συνεδρίου της, στις 21 Αυγούστου του 2008, επέδειξε δύο μεταλλικά πλέγματα που συντονίζονταν στην ίδια συχνότητα και τηλεμετέδιδαν ηλεκτρική ενέργεια! Κατά τη διάρκεια της επίδειξης, έστειλε το ένα στο άλλο 60 βατ, σε απόσταση 66 εκατοστών, με απόδοση 75%.
Η μετάδοση αυτή ήταν απόλυτα ασφαλής για τους ανθρώπους- διαβεβαίωσε η Ιntel- αλλά μένει ακόμη να σιγουρέψουν ότι δεν θα βλάπτει και τις παρεμβαλλόμενες ηλεκτρονικές συσκευές. Οταν όλα δουλέψουν κατ΄ ευχήν, πολλά εργοστάσια μπαταριών θα κλείσουν, προς μεγάλη χαρά ημών των υπολοίπων.
TO BHMA
