- Μηνύματα
- 17.410
- Reaction score
- 57.107
Το παρόν νήμα θ' ασχοληθεί με albums απαρχές νέων μουσικών συμπάντων πάνω στα ιδιώματα που υπηρέτησαν. Εννοείται πως σκέτη κατοχή τους δεν έχει σημασία, αφού συνεπάγονται και τακτικές ακροάσεις.
Ξεκίνημα με ένα διαχρονικό Jazz σύμβολο
Η επαναστατική φύση του Bossa Nova ιδιώματος για τη βραζιλιάνικη κουλτούρα βασίστηκε στο ότι απέδωσε για πρώτη φορά ρυθμικές δομές οικείες προς εκείνη,αλλά με τρόπους οι οποίοι αντέταξαν στην κραυγαλέα και φαντασμαγορική βραζιλιάνικη παράδοση ρομαντικούς υπαινικτικoύς τόνους και τρυφερότητα στα πρότυπα της Αμερικανικής Τζαζ από τη Δυτική Ακτή (West Coast Jazz).
Kαμία ρομαντική υπέρβαση δεν εδρεύει στο παρασκήνιο της παραγωγής για να σφραγίσει οριστικά το μύθο του "Getz/Gilberto". Ο τότε διευθυντής της Verve Creed Taylor επιδίωκε να κεφαλαιοποιήσει στον υπέρτατο βαθμό τη νεόκοπη δημοφιλία των βραζιλιάνικων ρυθμών στα αμερικανικά μουσικά δρώμενα στο ξεκίνημα των 60ς,υπό όρους αναλόγους με τους γνωστούς βρετανούς εισβολείς (Beatles).
Καθυστέρησε μάλιστα την κυκλοφορία του δίσκου κατά ένα ολόκληρο έτος,ούτως ώστε ν'αποκλειόταν οποιαδήποτε πιθανότητα υπονόμευσης στην εμπορική σταδιοδρομία συγγενικών άλμπουμ που είχαν προηγηθεί,όπως η σύμπραξη του Stan Getz με Laurindo Almeida ή εκείνη με τον Charlie Byrd ("Jazz Samba").
Οι συναυλίες δοσμένες από ομάδα βραζιλιάνων μουσικών στο Carnegie Hall το 1963 δεν ενίσχυσαν μεν την καλλιτεχνική αξία της Bossa Nova,αλλά έφεραν στη διαθεση της αμερικανικής εταιρείας ονομαστούς εκπροσώπους του ιδιώματος υπό μορφή ενιαίου συνόλου:Sebastiao Neto (μπάσο),Milton Banana (ντραμς) και φυσικά τους περίφημους συνθέτες Αntonio Carlos Jobim στο πιάνο και Joao Gilberto με την κιθάρα του.Ο τελευταίος μάλιστα εγκατέλειψε τελικά το δωμάτιο του ξενοδοχείου όπου είχε καταλύσει στη Νέα Υόρκη πηγαίνοντας στο A&R Studio για την ηχογράφηση,χάρη σε παρέμβαση από τη σύζυγο του Stan Getz.Κατά την επίσκεψή της,ο Gilberto πείστηκε να ξεπεράσει προσωρινά τη θρυλούμενη αγοραφοβική του διάθεση όταν προτάθηκε στη δική του σύζυγο Astrud,να ερμηνεύσει στην αγγλική γλώσσα δύο κομμάτια που χαράχθηκαν ανεξίτηλα στη Μουσική Ιστορία ("Garota de Ipanema" & "Corcovado").
Στην πρωτόγνωρη επιτυχία του άλμπουμ συνέβαλαν η απαλλαγμένη από το παραμικρό ίχνος επιτήδευσης ανέμελη ερμηνεία της-πρωτάρας ακόμη- Astrud Gilberto,όπως και η αγγλική μεταγλώττιση του Norman Gimpel στα δύο προαναφερθέντα κομμάτια.Συγκεκριμένα,συντόμευσε εκείνος το μέτρο των εισαγωγικού στίχου στο "Girl from Ipanema" εντείνοντας την αμεσότητα σε ψυχοακουστικό επίπεδο,ενώ ταυτόχρονα μετάλλαξε το συνολικό νόημα από μία ηδυπαθή σκηνική παράθεση σε κρυφή επιθυμία γι ανάληψη δράσης από τη μεριά της αφήγησης,στάση η οποία ανταποκρινόταν καλύτερα στη συλλογική συνείδηση των κατοίκων του Πρώτου Κόσμου.
Με εξαίρεση κάποια απολαυστικά σολιστικά ξεσπάσματα ("So Danco Samba"),το τενόρο σαξόφωνο του Stan Getz έμοιαζε να συγκρατείται σε χαμηλούς τόνους,εναρμονισμένο πλήρως με την τεχνική των υπολοίπων εκτελεστών,η οποία δεν στηριζόταν σε εκθαμβωτικές σολιστικές επιδόσεις.Η συνέργειά τους ως μέλη ενός αδιάσπαστου συνόλου εντός αυτού του άλμπουμ μετέδιδε βεβαίως γνήσια λικνιστική αίσθηση σε κοινωνία με τους ρυθμούς της βραζιλιάνικης Samba,βαίνοντας ολοένα αποστασιοποιούμενη από τα δεδομένα της Cool Jazz.
Πενήντα χρόνια μετά την παρθενική του εμφάνιση,υπό το φάσμα της τυποποίησης που επέφερε η σωρεία επιγόνων και του στείρου εκστασιασμού από το πλήθος των...χαϊενδόκριτων,το "Getz/Gilberto" παραμένει εξέχον κεφάλαιο Μουσικής δημιουργίας,αποκαθιστώντας κάθε φορά τις πρώτες πολύτιμες στιγμές ύστερα από ένα ξένοιαστο πρωινό ξύπνημα,όταν ο κυνισμός της καθημερινότητας που έπεται και η σαρκαστική του αντίπραξη δεν έχουν προλάβει ακόμη να ορθωθούν στη συνείδηση.Η δε αφηρημένη εικαστική προσέγγιση με τις θερμές πινελιές πάνω σε μαύρο φόντο μεταφέρει μία αύρα ανέφελης ανάπαυλας, λίγο πριν το ροκ "κυκλώνα" που κυριάρχησε στα μουσικά και κοινωνικά δρώμενα κατά το δεύτερο μισό των 60's.
Η επανέκδοση στο πλαίσιο της πεντηκονταετίας βασίζεται-όπως διατείνεται- για πρώτη φορά στις αυθεντικές ταινίες της ηχογράφησης,ενώ προβαίνει και σε αντιστροφή των στερεοφωνικών καναλιών, δίδοντας στο έργο τη μορφή που είχαν αρχικά καθορίσει οι συντελεστές του. Στην εντύπωση αυξημένης καθαρότητας σε σχέση με τις προηγούμενες μεταφορές ενδέχεται να έχει συντελέσει και κάποια μικρή ενίσχυση στις στάθμες των λεπτομερειών,με αντίστοιχη μείωση στο εύρος δυναμικής ζώνης.
Ατόπημα όμως κρίνεται η ξερή επανάληψη του ιδίου περιεχομένου σε μονοφωνική εκδοχή-για πρώτη φορά σε ψηφιακό φορμά όπως διακηρύσσεται- και η παράθεση των καρατομημένων-ελέω ραδιοφωνικής ευελιξίας- single εκδόσεων γιά τα Girl from Ipanema & Corcovado,ως μοναδικές επιπλέον παροχές.Έστω και αν η εταιρεία επιθυμούσε να μην παραβιάσει τη διάρκεια ενός μονού δίσκου κι εφόσον δεν έχουν διασωθεί εναλλακτικές εκτελέσεις από την αυθεντική ηχογράφηση,θα μπορούσε να τιμήσει περισσότερο την ανεξάντλητη εμπορική πορεία του έργου,παρέχοντας λ.χ. εξέχουσες εναλλακτικές εκτελέσεις κάποιων εκ των κομματιών από την πλούσια ομολογουμένως παρακαταθήκη της. Η παρούσα προσφορά αποπνέει αύρα εκζήτησης,λες και είναι αφιερωμένη σε εμμονοληπτικούς οπαδούς της υπερυψηλής πιστότητας.Αφήνει δε την υποψία ότι επιφυλάσσεται για κάποια μελλοντική επέτειο,πιθανώς στο πλαίσιο της...εκατονταετίας.
Ίσως να δικαιωνόταν έτσι κι ένα οικείο τοις πάσι γνωμικό ότι..."Τα πρώτα εκατό χρόνια είναι δύσκολα"...