Mastering

[Costas Coyias]

...
2. Ήταν για μεγάλο χρονικό διάστημα δικάναλες, με χρήση δύο ή και τριών βασικών μικροφώνων. Μερικές φορές προστίθετο και κάποιο βοηθητικό μικρόφωνο. Οι πολυμικροφωνικές/πολυκαναλικές ή πολυμονοφωνικές ηχογραφήσεις ακολούθησαν αργότερα. Στις περιπτώσεις χρήσης άνω των δύο μικροφώνων το σήμα περνούσε από μίκτη και μετά στο στερεοφωνικό μπομπινόφωνο. Πολλές εταιρείες από αυτήν την ταινία [session ή master tape] έκαναν την παραγωγή των δίσκων. Επομένως το session tape δεν ήταν μόνο για ανάγνωση. Ήταν έτοιμο. (Εξαίρεση για συγκεκριμένους λόγους η RCA. H Classic records ήταν αυτή που για πρώτη φορά στις επανεκδόσεις της χρησιμοποίησε αυτά τα session tapes τα οποία η RCA τότε δεν χρησιμοποιούσε για συγκεκριμένους λόγους. Έκανε από αυτά αντίγραφο που το ονόμαζε master και από αυτό έβγαζε τους δίσκους της.)

Η ταινία που προορίζεται για παραγωγή ΔΕΝ είναι session, είναι master tape. Το εξήγησα παραπάνω όσο σαφέστερα μπορούσα. Στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, είναι φυσικό να έκαναν κατ' ευθείαν downmix σε δύο κανάλια, αφού πολυκαναλικός εγγραφέας απλώς δεν υπήρχε. Το δίλημμα της απ' ευθείας χρήσης του πρωτογενούς master για την παραγωγή, ή της χρήσης αντιγράφου, το αντιμετώπιζαν όλοι, και αναλόγως έπρατταν. Το σίγουρο είναι πως η χρήση του πρωτογενούς master ξανά και ξανά αντενδείκνυτο, καθώς κάθε παίξιμο φθείρει την ταινία, ενώ η αντιγραφή του σε master 2ης γενιάς συνεπάγετο απώλειες ποιότητας, τουλάχιστον όσον αφορά την απόκριση συχνότητας, το θόρυβο και την παραμόρφωση, ενώ επιπλέον, αυτό το θέμα της ποιότητας συναρτάται με το χρόνο και την οργάνωση των καναλιών διανομής κάθε εταιρείας. Θα ήταν τουλάχιστον παράδοξο, αν ήθελε κανείς να εκδώσει μια ηχογράφηση που πραγματοποιήθηκε στη Γαλλία, να στείλει το ένα και μοναδικό μάστερ σε άλλη χώρα, ώστε να γίνει η παραγωγή επί τόπου.

 

[Costas Coyias]

Στις περιπτώσεις χρήσης άνω των δύο μικροφώνων το σήμα περνούσε από μίκτη και μετά στο στερεοφωνικό μπομπινόφωνο. ...

3. Στις δικάναλες ηχογραφήσεις δεν τίθεται θέμα μίξης.

Συ είπας.

 

[Costas Coyias]

...
4. Ούτε τοποθέτηση των οργάνων, αφού αυτά είναι ήδη τοποθετημένα επί σκηνής εκ των προτέρων.
...

Πριν σηκώσω τα χέρια ψηλά, επαναλαμβάνω πως στο παρόν θέμα προσεπάθησα να συνοψίσω ευλήπτως το πράττειν και γίγνεσθαι στο back office της δισκογραφίας, και όχι απλώς να λέω, έτσι για να έχω να λέω, ότι η στερεοφωνική εικόνα μιας ηχογράφησης είναι όπως είναι, κι έτσι όπως την ακούω από τα ηχεία μου, επειδή την άγγιξε κάποιο μαγικό χέρι. ΔΕΝ υπάρχουν μαγικά χέρια. Αστρολόγοι υπάρχουν, δυστυχώς. Μαγικά χέρια, όχι.

 

[Costas Coyias]

...
5. Ούτε είναι απαραίτητη κάποια χρήση ή προσθήκη αντήχησης, τα δύο ή τρία μικρόφωνα συλλαμβάνουν τον χώρο και την αντήχησή του χώρου.
...

Η σκοπιμότητα της χρήσης αντήχησης κρίνεται από τον παραγωγό, το γούστο, τις γνώσεις και τις ικανότητές του.

 

[Costas Coyias]

...
6. Ούτε επέμβαση στην τονικότητα για να αποκτήσουν τα όργανα σώμα χρειάζεται. Το έχουν από τη φύση τους.
7. Ούτε ισοστάθμιση χρειάζεται. Είναι και αυτή παρούσα.
...

Κι αυτό το ανέφερα πιο πάνω. Η τονικότητα είναι θέμα θεμελιώδους σημασίας για την τελική ποιότητα μιας παραγωγής και δεν υπάρχει από τη φύση της, αλλά επιλέγεται, μαγειρεύεται δηλαδή, αναλόγως του γούστου του παραγωγού, των τεχνικών απαιτήσεων, του μουσικού ιδιώματος, και του ψυχοσωματικού προφίλ των ακροατών προς τους οποίους η παραγωγή απευθύνεται κατά περίπτωσιν. Όταν και όπου κριθεί ότι χρειάζεται, η τονικότητα διορθώνεται με ισοστάθμιση.

Αυτά όσον αφορά το post production. Όμως...

 

[Costas Coyias]

Όμως, λέγω, η τονικότητα εξαρτάται θεμελιωδώς και από την ηχογράφηση, δηλαδή τους παράγοντες που την διέπουν κατά περίπτωσιν, όπως:

1. Το είδος των μικροφώνων
2. το πλήθος τους για κάθε όργανο,
3. η θέση τους στο χώρο, σε σχέση με τις διαστάσεις και τη φύση του οργάνου, δηλαδή η γωνία του λοβού ενός εκάστου των μικροφώνων σε σχέση με το σώμα, ή τμήμα του σώματος του οργάνου.
4. η απόστασή τους από το όργανο και το δάπεδο
5. η ανακλαστικότητα του δαπέδου, καθώς και των υπολοίπων επιφανειών που περικλείουν τον χώρο της ηχογράφησης, καθώς και οι διαστάσεις του τελευταίου.

Καθένας μας μπορεί να νομίζει ό,τι θέλει, να έχει τη δική του άποψη. Όσοι θέλετε να διαμορφώσετε την άποψή σας, ώστε αυτή να είναι ορθή, δηλαδή κατά το δυνατόν κοντά στην πραγματικότητα, μπορείτε να πάρετε μια ιδέα για την επίδραση όλων των παραπάνω.

Ο κυριώτερος κατασκευαστής, του οποίου τα προϊόντα είναι δεμένα αρρήκτως με την παραγωγή της δισκογραφίας όλου του πλανήτη, είναι η Νώυμαν, η οποία το 2003 είχε προκηρύξει ένα διαγωνισμό, απευθυνόμενη κυρίως στους μηχανικούς ήχου. Έχω αναφερθεί ξανά σ' αυτόν το διαγωνισμό. Όσοι έχετε Mac, μπορείτε να κατεβάσετε αυτό το αρχείο, ενώ όσοι έχετε Windows, αυτό. Αποσυμπιέστε το στο δίσκο και τρέξτε το. Εκεί μέσα θα βρείτε μεταξύ άλλων και ερωτήσεις που ζητούν να συνδέσετε κάθε άκουσμα με τον τρόπο ηχοληψίας για διάφορα όργανα, οπότε μπορείτε να πάρετε μια ιδέα από πρώτο χέρι για τις επιδράσεις του τρόπου ηχογράφησης επί του τελικού αποτελέσματος. Αν δεν θέλετε, ή βαριέστε, και πάλι εντάξει.

Φυσικά οι σωστές απαντήσεις είναι διαθέσιμες, εδώ για Mac και εδώ για Windows, αλλά κάντε τον κόπο να απαντήσετε πρώτα σε όλες τις ερωτήσεις, έστω και λάθος, και μετά συγκρίνετε τις απαντήσεις σας. Σημασία έχει να μην κοροϊδεύουμε τον εαυτό μας. Επίσης, εδώ θα βρείτε και τεχνικές επεξηγήσεις επί των ερωτήσεων.

 

[L.Stephanides-Anakrousis]

Η ταινία που προορίζεται για παραγωγή ΔΕΝ είναι session, είναι master tape. Το εξήγησα παραπάνω όσο σαφέστερα μπορούσα. Στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, είναι φυσικό να έκαναν κατ' ευθείαν downmix σε δύο κανάλια, αφού πολυκαναλικός εγγραφέας απλώς δεν υπήρχε. Το δίλημμα της απ' ευθείας χρήσης του πρωτογενούς master για την παραγωγή, ή της χρήσης αντιγράφου, το αντιμετώπιζαν όλοι, και αναλόγως έπρατταν. Το σίγουρο είναι πως η χρήση του πρωτογενούς master ξανά και ξανά αντενδείκνυτο, καθώς κάθε παίξιμο φθείρει την ταινία, ενώ η αντιγραφή του σε master 2ης γενιάς συνεπάγετο απώλειες ποιότητας, τουλάχιστον όσον αφορά την απόκριση συχνότητας, το θόρυβο και την παραμόρφωση, ενώ επιπλέον, αυτό το θέμα της ποιότητας συναρτάται με το χρόνο και την οργάνωση των καναλιών διανομής κάθε εταιρείας. Θα ήταν τουλάχιστον παράδοξο, αν ήθελε κανείς να εκδώσει μια ηχογράφηση που πραγματοποιήθηκε στη Γαλλία, να στείλει το ένα και μοναδικό μάστερ σε άλλη χώρα, ώστε να γίνει η παραγωγή επί τόπου.

Φαίνεται να αγνοείς ότι γινόταν ηχογράφηση ταυτόχρονα σε δύο ή και τρία μπομπινόφωνα. Οι πρώτες εκδόσεις των δίσκων γινόταν από τις αυθεντικές ταινίες ηχογράφησης γιαυτό και έχουν τον καλύτερο ήχο. Ακόμα και οι ταινίες αντίγραφα πρώτης γενιάς έχουν εξαίρετο ήχο, όπως μου είχε διαβεβαιώσει ο Steve Hoffman που έτυχε να τον συναντήσω δυο φορές στην Καλιφόρνια.

Ακόμη και οι ηχογραφήσεις γραμμοφώνου γινόταν ταυτόχρονα σε δύο ή και τρία γραμμόφωνα ταυτόχρονα, προκειμένου οι μήτρες να σταλούν σε δύο επιπλέον χώρες εκτός Βρετανίας. Αν βρούμε και παίξουμε ταυτόχρονα δύο ή και τρείς τέτοιους δίσκους μπορούμε να έχουμε στέρεο ή και τρικάναλο ήχο, ποιότητας γραμμοφώνου φυσικά.

Πριν σηκώσω τα χέρια ψηλά, επαναλαμβάνω πως στο παρόν θέμα προσεπάθησα να συνοψίσω ευλήπτως το πράττειν και γίγνεσθαι στο back office της δισκογραφίας, και όχι απλώς να λέω, έτσι για να έχω να λέω, ότι η στερεοφωνική εικόνα μιας ηχογράφησης είναι όπως είναι, κι έτσι όπως την ακούω από τα ηχεία μου, επειδή την άγγιξε κάποιο μαγικό χέρι. ΔΕΝ υπάρχουν μαγικά χέρια. Αστρολόγοι υπάρχουν, δυστυχώς. Μαγικά χέρια, όχι.

Είναι ολοφάνερο ότι έχεις κατά νου διαφορετικές ηχογραφήσεις από αυτές στις οποίες αναφέρομαι και έχει γίνει το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας ηχογραφημένης μουσικής μας κληρονομιάς. Δεν είναι κακό να λες τα όσα λες αλλά είναι κακό το να είσαι απόλυτος, γιατί δεν γίνεται μόνο έτσι, υπάρχει και το αλλιώς, το διαφορετικό, ο κανόνας και μάλιστα ποιοτικός. Λ.Σ.

 

[panos_adgr]

Κύριε Λ.Σ.

Όπως έκανε τον κόπο ο κ. Κόγιας και έγραψε αυτό το πλήθος πληροφοριών του mastering έτσι θα μπορούσατε να κάνετε κι εσείς σε κάποιο νήμα και να μας διαφωτίσετε.

Φιλικά Π.Α.

 

[L.Stephanides-Anakrousis]

Κύριε Λ.Σ.

Όπως έκανε τον κόπο ο κ. Κόγιας και έγραψε αυτό το πλήθος πληροφοριών του mastering έτσι θα μπορούσατε να κάνετε κι εσείς σε κάποιο νήμα και να μας διαφωτίσετε.

Φιλικά Π.Α.

Δεν χρειάζεται. Λάβε υπόψιν αυτά που έχει πει ο φίλος ο Κόγιας με τις δικές μου παρατηρήσεις και καταλαβαίνεις τα πάντα που χρειάζεται να καταλάβεις. Μόνο διάβασε προσεκτικότερα, ιδίως αυτά που έχω τονίσει. Λ.Σ.

 

[Bhutia]

Προσωπικό συμπέρασμα είναι ότι το αμιγές ψηφιακό mastering συσχετιζόμενο προς τις σύγχρονες προδιαγραφές της επεξεργασίας σήματος από την ηχογράφηση μέχρι τη διανομή,παρέχει εχέγγυα γιά την επίτευξη πιουρίστικου χαρακτήρα στον ίδιο ή ακόμα και μεγαλύτερο βαθμό σε αντιπαράσταση με τις παραδοσιακές πιουρίστικες μεθόδους οι οποίες φυσικά συνδέονται με τα αντίστοιχα δεδομένα από τις δεκαετίες 50-60.

Δεν αμφιβάλλω ότι ο ήχος των τελευταίων θ'ακούγεται ιδιαίτερα ελκυστικός σε πλήθος χρηστών.Εάν κιόλας εκείνοι είναι πρόθυμοι να ικανοποιήσουν τη νοσταλγική τους διάθεση με το ανάλογο τίμημα,με γειά τους και χαρά τους.Συμπαθητικό γεγονός από εκείνη την εποχή βρίσκω το ότι η κλασσική αισθητική σε συνδυασμό με εγγενείς περιορισμούς στα μέσα επεξεργασίας του σήματος δεν ευνοούσαν ΄΄ξεσαλώματα΄΄ με τη δυναμική περιοχή και τη φάση.

Η αναπόφευκτη εξέλιξη σε διάστημα 6 δεκαετιών φέρνει με το δικό της τρόπο ώρα καλή στην πρύμνη και αγέρα στα πανιά της μουσικοφιλίας.Κοινός τόπος και των δύο εποχών,η εξάρτηση της τελικής ποιότητας από τον καλλιτεχνικό οίστρο και το μεράκι των ηχητικών μηχανικών,παρά από το μέσον.

Ενδιαφέρον άρθρο που πραγματεύεται τις μεθόδους που εφάρμοζαν οι μηχανικοί της Decca

"...It is still necessary to process the sound to a certain degree so that it can be reproduced on domestic playback systems,..."

"...So the producer was listening to the music and anticipating what was going to happen.

“It was the same for VHF radio as it was for record. There was a rule that said you couldn’t have more than so much dB dynamic range and you subtly took care of that. It was not for instrumentation, it was for the home and they knew it.

“There were also compromises at the disc cutting stage which was another key factor in the Decca sound. Arthur Haddy was a fanatic about getting the sound on disc, but to make a stereo disc you had to cut the bass and blend it below 100Hz so that the vertical motion would not be too extreme for styli tracking. And they would cut at half speed in the early days to get the maximum number of Watts onto disc. The cutters were not helium cooled and the engineers were afraid that they might short out, which would be expensive to fix. You had to have the EQ network and get the tape playback to work properly, but it made a lot of sense to get all that sound without too much compromise.”

... Αν βρούμε και παίξουμε ταυτόχρονα δύο ή και τρείς τέτοιους δίσκους μπορούμε να έχουμε στέρεο ή και τρικάναλο ήχο, ποιότητας γραμμοφώνου φυσικά...Λ.Σ.

 

[deleted user 10898]

Φαίνεται να αγνοείς ότι γινόταν ηχογράφηση ταυτόχρονα σε δύο ή και τρία μπομπινόφωνα. Οι πρώτες εκδόσεις των δίσκων γινόταν από τις αυθεντικές ταινίες ηχογράφησης γιαυτό και έχουν τον καλύτερο ήχο. Ακόμα και οι ταινίες αντίγραφα πρώτης γενιάς έχουν εξαίρετο ήχο, όπως μου είχε διαβεβαιώσει ο Steve Hoffman που έτυχε να τον συναντήσω δυο φορές στην Καλιφόρνια.
.

O Steve Hofmann για τις ταινίες... Και γενικα για το mastering....

http://www.stevehoffman.tv/dhinterviews/HoffSound.htm

Ερώτηση

Sort of! It's actually a bit reassuring that you can get nearly identical sound out of both the vinyl and cds that you master. Emphasis on you. But then again... it is disconcerting knowing that the turntable/cartridge combination one has is probably doing the most coloration! Hmm.. I'm still going to try to pin you down, which I know you don't like, so you don't have to answer if you don't want. Ok... so lets say you've mastered Green River (my fav!) for vinyl, cd, and you also ran it off to a personal reel-to-reel tape copy while you were at it. Later on, you're at home with your sweetie, and you happen to have all three versions of Green River there with ya... what would you reach for with just sonics in mind (ignoring the ritual part of the experience -- or the convenience aspect with CDs). The tape? The cd? The vinyl?

Απαντηση απο τον SH
I've got it now. Well, if I was with my sweetie (Karla), I would punch the CD. It would have the same tonality as the LP. If I was alone, I would play the LP. A bit more "glow" due to the slightly euphonic sound of my Joule Electra Phono Stage. I wouldn't play the reel to reel copy of the master tape. It would be so dull that I wouldn't really enjoy it much, even though it sounds exactly like the mix. How's that?

 

[haris1308]

 

[Gkat]

ετυχε να ξαναδιαβασω το πολυ καλο topic του Κωστα εδω...

απλα θελω να πω, οτι με τα "εργαλεια" σε harware-software, που παρεχονται εν αφθονια πλεον στις μερες μας, και με την προυποθεση οτι ο "μαστορας" που χειριζεται ολα αυτα τα "εργαλεια", ξερει τι κανει και εχει κατα νου να βγαζει παντα ποιοτικα αποτελεσματα και οχι για χαρη της "καταναλωσης" και της "ζητησης", απλα διαφορους "ηχους" (mp3s) που η πλειοψηφια (βλεπε νεα γενια), αναπαραγει απο ηχειακια-smartphones και λοιπα φορητα "μπλιμπλικια", το αποτελεσμα πραγματικα ειναι απο αριστο εως κορυφαιο...

τωρα τελευταια, πιανω τον ευαυτο μου να ακουει ολο και περισσοτερο παραγωγες απο "παλιους και νεους" παραγωγους-djs, που ασχολουνται με remix ή παραγωγη νεων house, deep house κλπ κομματιων και το αποτελεσμα ειναι προσεγμενο μεχρι και την παραμικρη λεπτομερεια..οχι σε ολους, αλλα σε πολλους (ντακσι, να πω οτι με αρεσει και αυτο το ειδος της μουσικης)

για να μη πω οτι η συλλογη σε τετοιου ειδους κομματια, ολο και αυξανεται και η αντιστοιχη συλλογη σε highrez audio - dsd κλπ σε αλλα ειδη μουσικης, μενει στασιμη ή μειωνεται

 

[nima]

Η ηχογράφηση είναι ένας από τους 4 κρίκους της αλυσίδας, ας τους εξετάσουμε όλους εν συντομία,

1. ζωντανό πρόγραμμα (από ένα όργανο ή μία φωνή ως πλήρη ορχήστρα με συνοδεία χορωδίας)
2. ηχογράφηση (αναλογική ή ψηφιακή)
3. ηχητικό σύστημα
4. άνθρωπος (κάποιος θα ακούσει το 1. αλλιώς δεν έχει νόημα)

1α. analog
2α. analog ή analog & digital (λόγω ύπαρξης μικροφώνων, καλωδίων κλπ)
3α. analog ή analog & digital
4α. analog

κάπου γράφτηκε "..αν θες να ακούσεις την ηχογράφηση dac.."
διαφωνώ! ο στόχος είναι το 4 να ακούσει το 1 όχι το 2!
και η κριτική όσο αφορά το 3 δεν μπορεί να είναι αντικειμενική αλλά υποκειμενική λόγω του 4α,

-το βέλτιστο είναι ο συντομότερος δρόμος μεταξύ του 1 και του 4 και με όσο το δυνατόν λιγότερες παρεμβάσεις και
-λόγω της φύσης των 1 και 4 (δες 1α και 4α) οτιδήποτε digital είναι ξένο για τον ανθρώπινο εγκέφαλο άρα τεχνητό (δεν μπορούν όλοι ειδικά τα νέα παιδιά να το αντιληφθούν αυτό αν και περνάει στον εγκέφαλο τους μέσω των αυτιών, μία σχετική εμπειρία είναι αρκετή αν και πολλοί που την έχουν δεν την λαμβάνουν υπόψιν τους),

(το mastering εκ των υστέρων από Α->D (ότι καλύτερο για την διάσωση του υλικού! του 1) ή από D-A -σπάνιο αυτό- είναι άλλο θέμα που εξυπηρετεί άλλους σκοπούς),

τα παραπάνω δεν υποβαθμίζουν τη χρήση της digital επεξεργασίας ή αναπαραγωγής απλά ξεχωρίζουν την μία από την άλλη, όλα χρειάζονται αλλά πρέπει να ξέρουμε τι ακούμε!

 

[anemelos]

Θα απαντούσα αλλά είμαι σχεδόν βέβαιος ότι η συζήτηση θα εξελιχθεί εντελώς εκτός θέματος. Προτείνω - και ψηφίζεται ομόφωνα - να ξεκινήσεις καινούργιο νήμα.

 

[Yiannis_B]

Η ηχογράφηση είναι ένας από τους 4 κρίκους της αλυσίδας, ας τους εξετάσουμε όλους εν συντομία,

1. ζωντανό πρόγραμμα (από ένα όργανο ή μία φωνή ως πλήρη ορχήστρα με συνοδεία χορωδίας)
2. ηχογράφηση (αναλογική ή ψηφιακή)
3. ηχητικό σύστημα
4. άνθρωπος (κάποιος θα ακούσει το 1. αλλιώς δεν έχει νόημα)

1α. analog
2α. analog ή analog & digital (λόγω ύπαρξης μικροφώνων, καλωδίων κλπ)
3α. analog ή analog & digital
4α. analog

κάπου γράφτηκε "..αν θες να ακούσεις την ηχογράφηση dac.."
διαφωνώ! ο στόχος είναι το 4 να ακούσει το 1 όχι το 2!
και η κριτική όσο αφορά το 3 δεν μπορεί να είναι αντικειμενική αλλά υποκειμενική λόγω του 4α,

-το βέλτιστο είναι ο συντομότερος δρόμος μεταξύ του 1 και του 4 και με όσο το δυνατόν λιγότερες παρεμβάσεις και
-λόγω της φύσης των 1 και 4 (δες 1α και 4α) οτιδήποτε digital είναι ξένο για τον ανθρώπινο εγκέφαλο άρα τεχνητό (δεν μπορούν όλοι ειδικά τα νέα παιδιά να το αντιληφθούν αυτό αν και περνάει στον εγκέφαλο τους μέσω των αυτιών, μία σχετική εμπειρία είναι αρκετή αν και πολλοί που την έχουν δεν την λαμβάνουν υπόψιν τους),

(το mastering εκ των υστέρων από Α->D (ότι καλύτερο για την διάσωση του υλικού! του 1) ή από D-A -σπάνιο αυτό- είναι άλλο θέμα που εξυπηρετεί άλλους σκοπούς),

τα παραπάνω δεν υποβαθμίζουν τη χρήση της digital επεξεργασίας ή αναπαραγωγής απλά ξεχωρίζουν την μία από την άλλη, όλα χρειάζονται αλλά πρέπει να ξέρουμε τι ακούμε!

Νταξ, συμφωνώ, και γω το 'χω κόψει το χαζοκούτι...είναι πολύ.....

Spoiler

.....ντίτζιταλ...

Spoiler

 

[nima]

Ποιος έγραψε για εικόνα να τον κάνω ντα;!

όχι άλλο κάρβουνο (νήματα θέλω να πω ανέμελε).

 

[wynn]

Ευχαριστουμε πολύ τον κύριο Κόγια για την πολύ ωραία παρουσίαση. Διαφωτιστική και πολύ ενδιαφέρουσα για να μαθαίνουμε και μεις οι νέοι του χώρου!

 

[Bhutia]

Αυτή η καταχώρηση εξηγεί το πώς γίνεται να προκύψουν εντυπωσιακές ηχητικές σκηνές και στερεοφωνικές απεικονίσεις από συμβατικές ηχογραφήσεις και μίξεις.

Η επεξεργασία M/S (Mid-Side ή αλλιώς Mono-Stereo) αποτελεί πολύτιμο εργαλείο στη διάθεση του ηχητικού μηχανικού για την χωρική σύσταση μίας μίξης ή master,προκειμένου ν'αποδοθεί ικανή πληρότητα; στερεοφωνικής απεικόνισης κατά την αναπαραγωγή τους.

Το μεσαίο κανάλι αντιπροσωπεύει το επίκεντρο της στερεοφωνικής εικόνας.Όποτε ανέρχεται η στάθμη του,ο ακροατής αντιλαμβάνεται εντονότερα ένα κεντρικό είδωλο που παραπέμπει σε μονοφωνική αναπαραγωγή.

Το ΄΄πλευρικό΄΄ κανάλι αντιπροσωπεύει τις παρυφές της στερεοφωνικής εικόνας.Όποτε ανέρχεται η στάθμη αυτού,ο ακροατής αντιλαμβάνεται μεγα;λύτερη ευρυχωρία και διασπορά των ειδώλων επί της ηχητικής σκηνής.

Η μεθοδολογία αυτής της επεξεργασίας έχει τις ρίζες της στις πατενταρισμένες τεχνικές του γνωστού μας Alan Blumlein από τη δεκαετία του 1930.Στην προσπάθεια να μιμηθεί τον τρόπο που το ακουστικό μας σύστημα συλλαμβάνει τα ηχητικά ερεθίσματα-ούτως ώστε να εμπλουτίσει τα τότε μονοφωνικά σήματα με συνιστώσες χωρικής αντίληψης- εφήρμοσε το συνδυασμό ενός καρδιοειδούς μικροφώνου με πρόσθιο προσανατολισμό (που συλλάμβανε την πληροφορία για το μεσαίο τμήμα) κι ενός άλλου με οκτωειδή πολική απόκριση κι εγκάρσιο προσανατολισμό για τις πλευρικές πληροφορίες,κατά το παρακάτω σχήμα:

Το αμιγές σήμα από το μεσαίο μικρόφωνο δίνει μονοφωνική αίσθηση.Κατά την μίξη των δύο επιμέρους σημάτων,με την άνοδο της στάθμης του προερχόμενου από το πλευρικό κανάλι,θα διευρύνεται η αντιλαμβανόμενη ηχητική σκηνή.

Στη σύγχρονη εποχή,μέσω αποκωδικοποιητή συνδυάζονται τα δύο σήματα προκειμένου να διαμορφωθούν τα περιεχόμενα για δεξί και αριστερό κανάλι αντιστοίχως κατά την παραγωγή ενός master.Η συνήθως ακολουθούμενη μέθοδος παρέχει την πληροφορία για το αριστερό κανάλι αθροίζοντας το σήμα M με το σήμα S,ενώ η πληροφορία για το δεξί προκύπτει αφαιρώντας το σήμα S από το M.Τροφοδοτείται λοιπόν επί ενός μίκτη το M στον fader 1 και το S στον fader 2 της κονσόλας κι εκτελείται panning για το αριστερό κανάλι.Το σήμα M τροφοδοτείται επίσης στον fader 3 και το σήμα S στον fader 4.Αντιστρέφεται η πολικότητα του fader 4 κι εκτελείται panning των 3-4 για το δεξί κανάλι.Ισχυρότερη παρουσία του Μ εντός της μίξης συνεπάγεται υψηλότερη συγκέντρωση των εικονικών ειδώλων στον κεντρικό τόπο ανάμεσα στα ηχεία,ενώ ισχυρότερη παρουσία του S συνεπάγεται μεγαλύτερη διασπορά των επιμέρους ειδώλων και κατανομή τους σε μία ηχόσφαιρα μεγαλύτερης ακτίνας.

Εάν εφαρμοστεί σίγαση (Mute) στο σήμα Μ,τότε γίνεται αντιληπτά μονάχα είδωλα ευρισκόμενα σε ακραίες πλευρικές θέσεις στην ηχητική σκηνή,καθώς και συνιστώσες αντήχησης.Σίγαση στο S οδηγεί σε αντίληψη μονάχα του κεντρικού ερμηνευτή,ενώ οι αισθήσεις ευρυχωρίας και αρμονικού πλούτου καταρρέουν.Η εύρεση της βέλτιστης ισορροπίας μεταξύ Μ & S για δεδομένο master επαφίεται στη δεξιοτεχνία του μηχανικού ήχου.

Η μέθοδος επιτρέπει ικανοποιητική επεξεργασία σήματος με την απλή διαχείριση δύο καναλιών.Χρησιμοποιείται ευρύτατα σε κινηματογρα;φικές παραγωγές,όπου η αντιλαμβανόμενη θέση και απόσταση των φωνών από τους ηθοποιούς μπορεί να ρυθμιστεί επακριβώς με ένα μονάχα ζεύγος faders.

Χαρίζει επιπλέον ευελιξία κατά την επεξεργασία δεδομένης στερεοφωνικής μίξης,έστω και χωρίς να έχει προηγηθεί σύλληψη του αρχικού γεγονότος με την προαναφερθείσα μικροφωνική διάταξη.Με τους σύγχρονους επεξεργαστές και την M-S τεχνική οποιοδήποτε σήμα δύναται να διαχωριστεί σε επιμέρους κεντρικές και πλευρικές συνιστώσες,οι οποίες έτσι μπορούν να υποστούν περαιτέρω ρυθμίσεις.

 

[Mr Spock]

Manfred Eicher: "You Can't Record Everybody"

The comparison with Blue Note is instructive because, in many ways, ECM stands as its aesthetic opposite. Blue Note in its heyday catalogued the experimental reaches of late-1940s bebop (from Thelonious Monk to Miles Davis's Birth of the Cool) and the backbeat-driven, two-horn harmony slick of late-1950s post-bop (Art Blakey, Hank Mobley, John Coltrane's Blue Train). By contrast, ECM has explored the quieter, more complex, almost spiritual side of jazz. Blue Note embodied the hip modern jazz of the New York scene; ECM has presented a headier, in some ways more European perspective.

Both tendencies can be overstated. Blue Note waded deep into the avantgarde in the 1960s (Sam Rivers, Andrew Hill, Cecil Taylor), and ECM has recorded its share of dissonant African Americans (the Art Ensemble of Chicago, the Ornette Coleman-inspired Old and New Dreams). If you own a well-curated selection of Blue Note and ECM albums, you've covered a large chunk of the range of post-World War II jazz.


Read more at https://www.stereophile.com/content/manfred-eicher-you-cant-record-everybody#Ju1hkDzxbHAmDbAg.99