Εδώ τα καλά τα βατ!!

[Costas Coyias]

Τι ισχυει σε ενα λαμπατο ?

Υπαρχει σημαντικα μεγαλυτερη Αντισταση Εξοδου του Ενισχυτη, που σημαινει πολυ μικροτερος Συντελεστης αποσβεσης, που με την σειρα του σημαινει σαφως Μεγαλυτερη βυθιση της τασεως Εξοδου, και αρα της διελευσης ρευματος απο το φορτιο, οταν τα Ωμ του φορτιου λιγοστευουν.

Ειδικα για λαμπες λοιπον, δεν μπορουμε με τιποτε να μιλαμε για σταθερη ταση Εξοδου, αφου αυτη θα γονατιζει λιγοτερο ή περισσοτερο αναλογα με το φορτιο.

Αυτο ΔΕΝ μας το διευκρινησε ο Κωστας.

Ρε Μιχάλη, ή εγώ τα γράφω στα Μογκολέζικα, ή δεν θέλεις να το καταλάβεις. Αυτό που έγραψα είναι πως, για δεδομένη και κατά περίπτωση σταθερή τάση εισόδου, ένας λαμπάτος ενισχυτής οφείλει να δίνει σταθερή τάση στην έξοδό του, για οποιοδήποτε φορτίο είναι ίσο ή μεγαλύτερο από την ονομαστική αντίσταση της συγκεκριμένης εξόδου. Αν δεν συμβαίνει αυτό, ή έχει βλάβη, ή έχει σφάλμα στη σχεδίασή του. Τόσο δύσκολο είναι ρε πούστη μου;

Επίσης, προσπαθήστε να κατανοήσετε πως η ευαισθησία και η ηλεκτροδυναμική απόδοση ενός ηχείου είναι δύο πράγματα, τελείως διαφορετικά μεταξύ τους. Άλλο πράγμα είναι η ευαισθησία και άλλο πράγμα η απόδοση. Τέλος, μην εμπλέκετε την απόδοση ενός ηχείου με αυτήν ενός λαμπτήρα, αν δεν γνωρίζετε πως δουλεύουν αμφότερα.

Αυτά…

 

[Timbre]

Απάντηση: Re: Εδώ τα καλά τα βατ!!

.....

Επίσης, προσπαθήστε να κατανοήσετε πως η ευαισθησία και η ηλεκτροδυναμική απόδοση ενός ηχείου είναι δύο πράγματα, τελείως διαφορετικά μεταξύ τους. Άλλο πράγμα είναι η ευαισθησία και άλλο πράγμα η απόδοση. …

Τελευταία διαβάζω για την ευαισθησία των ηχείων γιατί δεν έχω καταλάβει ακριβώς, πως επηρεάζει την συμπεριφορά τους. (εκτός από την απαίτηση σε ρεύμα των 'αναίσθητων' ).
Υπάρχουν πάντως πολλές πληροφορίες που δηλώνουν το ίδιο που γράφεις παραπάνω.
http://www.stereophile.com/features/99/index2.html

 

[Gebreselassie]

Παίζουμε με τις λέξεις.
Πάντως δεν αξίζει να εκνευριζόμαστε.

...

 

[Μιχαλης Σπερτος]

Γειά σου Κε Σπέρτο! :136:
Δηλαδή για να καταλάβω: αν ένα ηχείο έχει 90 dB ευαισθησία, με 2,83 Volt βγάζει τη ίδια ακουστική πίεση είτε το φορτίο είναι 8Ω είτε είναι 4Ω;

...

Η ευαισθησια οριζεται στο 1W / 1m.
Οταν ο κατασκευαστης σου λεει 90 dB εννοει 90 dB SPL (Sound Pressure Level) που εκφραζει ακριβως Ακουστικη πιεση.
Εαν αυτη δεν ειναι στο 1W / 1m ειναι θεμα συμβασης μεταξυ μηχανικων.
Διαφορετικη εκφραση μπορει να ειναι εξισσου επεξηγηματικη για οποιον καταλαβαινει, και σιγουρα οδηγει παλι στην ιδια ουσια.

Παρατηρησε οτι στο παραδειγμα των Scan Speak, ο κατασκευαστης ειναι σαφης.
Mεταξυ ιδιων κατα τα αλλα μεγαφωνων, αλλα με διαφορετικη αντισταση, για το 8ωμο στο 1 Watt (2.83 Volt) δινει ευαισθησια 89 dB, ενω στο 4ωμο δινει ΔΙΠΛΑΣΙΑ ευαισθησια 92 dB για την ΔΙΠΛΑΣΙΑ ισχυ (2.83 Volt @ 4Ω = 2W).

Αυτο για μενα σημαινει οτι τα δυο μεγαφωνα παραγουν την ιδια Ακουστικη σταθμη οταν προσλαμβανουν την ιδια Ισχυ, ανεξαρτητα απο την Αντισταση τους.

Εξαλλου απο κει και περα δινει την ιδια συνεχη μεγιστη Ισχυ (100 Watt) και για τα δυο μεγαφωνα , και επισης την ιδια μεγιστη γραμμικη Ακουστικη πιεση (105 dB / W)

Εσυ τι αποκομιζεις απο ολα αυτα ?
Μηπως οτι η Αποδοση αλλαζει αναλογα με την Αντισταση ?

Γι αυτο εξαλλου κανω κουβεντα περι ελιγμου εκ μερους σου παραπανω.

 

[anemelos]

Απάντηση: Εδώ τα καλά τα βατ!!

....
Επίσης, προσπαθήστε να κατανοήσετε πως η ευαισθησία και η ηλεκτροδυναμική απόδοση ενός ηχείου είναι δύο πράγματα, τελείως διαφορετικά μεταξύ τους. Άλλο πράγμα είναι η ευαισθησία και άλλο πράγμα η απόδοση ....

Θάθελα μια αναλυτικότερη εξήγηση πάνω σ' αυτό. Επειδή το ξέρεις καλύτερα. Να συνηθίσεις και το πληκτρολόγιο! :119:

Η ευαισθησια οριζεται στο 1W / 1m.
Οταν ο κατασκευαστης σου λεει 90 dB εννοει 90 dB SPL (Sound Pressure Level) που εκφραζει ακριβως Ακουστικη πιεση.
....
Παρατηρησε οτι στο παραδειγμα των Scan Speak, ο κατασκευαστης ειναι σαφης.
Mεταξυ ιδιων κατα τα αλλα μεγαφωνων, αλλα με διαφορετικη αντισταση, για το 8ωμο στο 1 Watt (2.83 Volt) δινει ευαισθησια 89 dB, ενω στο 4ωμο δινει ΔΙΠΛΑΣΙΑ ευαισθησια 92 dB για την ΔΙΠΛΑΣΙΑ ισχυ (2.83 Volt @ 4Ω = 2W).

Αυτο για μενα σημαινει οτι τα δυο μεγαφωνα παραγουν την ιδια Ακουστικη σταθμη οταν προσλαμβανουν την ιδια Ισχυ, ανεξαρτητα απο την Αντισταση τους ....

Στο 1ο συμφωνώ, έτσι το ξέρω.
Στο 4ωμο η ίδια ισχύς είναι, όπως προανέφερα, 2 Volts και 0,5 amperes. Οπότε δεν είναι βέβαιο πως εκεί θα δίνει 89 dB.
:126:

 

[vas]

...
Επίσης, προσπαθήστε να κατανοήσετε πως η ευαισθησία και η ηλεκτροδυναμική απόδοση ενός ηχείου είναι δύο πράγματα, τελείως διαφορετικά μεταξύ τους. Άλλο πράγμα είναι η ευαισθησία και άλλο πράγμα η απόδοση. Τέλος, μην εμπλέκετε την απόδοση ενός ηχείου με αυτήν ενός λαμπτήρα, αν δεν γνωρίζετε πως δουλεύουν αμφότερα.

Αυτά…

Παρά το ότι είμαι σε διάλειμμα, για να λυθεί ή όποια παρεξήγηση σημειώνω και αποχωρώ μέχρι νεωτέρας (και με την έγκριση του moderarorφυσικά), όπου και θα σας έχω έτοιμο ένα ευπρεπές, και εύληπτο κείμενο με ένα εύκολα κατανοητό παράδειγμα και ένα paper (συγκεκριμένα patent) για το συγκεκριμένο πρόβλημα το οποίο στο εν λόγω paperκατονομάζεται ως powerdistortion. Ο gianis39 κατανοεί για τι μιλάω.

CostasCoyias,
Τώρα μάλιστα τώρα μιλάς σωστά. Πιθανά λοιπόν στο σημείο από το κείμενο σου το οποίο προανέφερα και σχολίασα να έκανες ένα λεκτικό λάθος στην αποστροφή του λόγου σου.
Πιθανά και εγώ να σε αδίκησα. Απλά αρπάχτηκα απλά και μόνο γιατί αυτές ακριβώς οι διαστρεβλώσεις προκαλούν το μπέρδεμα που και εσύ κατηγορείς.

Ανακαλώ λοιπόν και πάμε παρακάτω. Έτσι και αλλιώς έκανες και εσύ χαρακτηρισμούς, οι οποίοι δεν μου αναλογούν (αν εννοούσες εμένα). Επίσης ξανακοιτώντας και εγώ τις προτάσεις μου κάπου έχω κάνει ένα δύο λάθη.

Έτσι λοιπόν, λέμε όλοι πλέον και σωστά ότι άλλο η ευαισθησία και άλλο η απόδοση.

Δηλαδή όπως είπα, δύο ακριβώς ίδια σε ευαισθησία (Προσοχή ευαισθησία και όχι απόδοση) μεγάφωνα με διαφορετικές τιμή αντίστασης: «ΔΕΝ μπορούν να παίζουν στην ίδια στάθμη» Μόνο με ΔΙΑΦΟΡΤΙΚΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ μπορούν.

Από τα παραδείγματα με τα scanspeak προκύπτει ότι αν και φαινομενικά είναι δύο απόλυτα ίδια φορτία με ίδια απόδοση και απλά έχουν διαφορά στην αντίστασης εντούτοις δεν είναι καθόλου ίδια.

Φορτίο α) Αντίσταση 8 ohm
Ευαισθησία 89 dB (2,83V/ 1m)
Απόδοση (στάθμη) 105 dB/W (maxlinearSPL (rms) @ power)
-έστω και αδόκιμα εδώ μιλάμε για ένα οικονομικό λαμπτήρα που δίνει την ίδια απόδοση φωτισμού με τον παρακάτω πιο σπάταλο όμως πιο λαμπτήρα
στο φορτίο β)


Φορτίο β) Αντίσταση 4 ohm
Ευαισθησία 92 dB(2,83V/ 1m)
Απόδοση (στάθμη) 105 dB/W (maxlinearSPL (rms) @ power)
-έστω και αδόκιμα μιλάμε για ένα σπάταλο λαμπτήρα που δίνει την ίδια απόδοση φωτισμού με τον παραπάνω πιο οικονομικό όμώς λαμπτήρα στο φορτίο α)


Υπάρχει κάποιο χαρακτηριστικό στα τεχνικά στοιχεία από τα παραδείγματα των scacspeak που να μας δείχνει το λόγο για τον οποίο προκύπτει αυτή η διαφορά;
Νομίζω ότι είναι αναγνώσιμος από όποιον είναι προσεκτικός και ενδιαφέρεται.


Το πρόβλημα για το οποίο μίλησα και εγώ και ο gianis39 αλλά και άλλοι πολλοί, το powerdistortion υπάρχει.
Αλλά είναι πολύ δύσκολο στην επίλυση του.
Τόσο δύσκολο που έχει εν πολλοίς θεωρηθεί εγγενές και άλυτο. Δεν είναι όμως έτσι.
Όμως είναι άλλο το να είναι δύσκολο στο να λυθεί ή ακόμα και άλυτο και άλλο το να θεωρείται ανύπαρκτο.

 

[Gebreselassie]

Η ευαισθησια οριζεται στο 1W / 1m.

Ας ορίσουμε πάλι την ευαισθησία.
Ως ευαισθησία, ορίζεται η μέση τιμή ακουστικής πίεσης σε συγκεκριμένη απόσταση μεταξύ 125Hz και 4kHz, χρησιμοποιώντας συγκεκριμένη τάση. Μετράται σε dB, ανά (1) Watt, ανά (1) μέτρο. Χρησιμοποιούνται τα 2,83 Volts γιατί αυτό αντιστοιχεί σε 1 Watt όταν το φορτίο είναι 8Ω. Η μέτρηση ακουστικής πίεσης γίνεται στο ένα μέτρο.

Άρα για να ξέρουμε πόσο ευαίσθητο είναι ένα ηχείο και συνεπώς πόση ακουστική πίεση βγάζει, πρέπει να ξέρουμε σε τι αντίσταση μετράμε.

Mεταξυ ιδιων κατα τα αλλα μεγαφωνων, αλλα με διαφορετικη αντισταση, για το 8ωμο στο 1 Watt (2.83 Volt) δινει ευαισθησια 89 dB, ενω στο 4ωμο δινει ΔΙΠΛΑΣΙΑ ευαισθησια 92 dB για την ΔΙΠΛΑΣΙΑ ισχυ (2.83 Volt @ 4Ω = 2W). Αυτο για μενα σημαινει οτι τα δυο μεγαφωνα παραγουν την ιδια Ακουστικη σταθμη οταν προσλαμβανουν την ιδια Ισχυ, ανεξαρτητα απο την Αντισταση τους.

Δεν διαφωνούμε.
Αυτό ισχύει μόνο για το συγκεκριμένο παράδειγμα με δύο μεγάφωνα των οποίων η ευαισθησία απέχει 3dB. Τι θα γινόταν αν αυτό των 8Ω είχε 86dB ευαισθησία; Αυτό θα έβγαζε με 2 Watt 89dB ενώ το άλλο θα έβγαζε με 2 Watt 92 dB.

Επί της ουσίας, αλλάζοντας την αντίσταση, αλλάζουμε την ευαισθησία, δηλαδή την ακουστική πίεση που βγάζει το μεγάφωνο. Τι είπε ο ΚΚ και ο vas πήδηξε από το παράθυρο; Ότι αν σε ηχεία ίδιας ευαισθησίας (μέσο όρο δηλαδή ε, βάλουμε να παίξει η ίδια συχνότητα στην οποία όμως τα ηχεία παρουσιάζουν διαφορετική αντίσταση, η ακουστική πίεση θα γίνει κι αυτή διαφορετική, εκτός κι αν αλλάξει η τάση.

Εξαλλου απο κει και περα δινει την ιδια συνεχη μεγιστη Ισχυ (100 Watt) και για τα δυο μεγαφωνα , και επισης την ιδια μεγιστη γραμμικη Ακουστικη πιεση (105 dB / W)

Αυτά τα μεγέθη εξαρτώνται και από άλλους παράγοντες.

Εσυ τι αποκομιζεις απο ολα αυτα ? Μηπως οτι η Αποδοση αλλαζει αναλογα με την Αντιστασ?

Ναι. Η απόδοση είναι διαφορετικό μέγεθος από την ευαισθησία (είναι εκείνο το ποσοστό της ηλεκτρικής ισχύος που μετατρέπεται σε ηχητική ισχύ). Ένα ευαίσθητο ηχείο είναι περισσότερο αποδοτικό.

http://en.wikipedia.org/wiki/Loudspeaker#Efficiency_vs._sensitivity

- Εν τέλει, νομίζω ότι αν και ασχολούμαστε με το αν "η κότα έκανε το αυγό ή το αυγό την κότα" η συζήτηση είναι ενδιαφέρουσα και χρήσιμη για όλους μας.

...

 

[Gebreselassie]

Θα πρότεινα όποιος δεν το έχει δει, να ρίξει μια ματιά και σε αυτό.

...

 

[Μιχαλης Σπερτος]

..... Αυτό ισχύει μόνο για το συγκεκριμένο παράδειγμα με δύο μεγάφωνα των οποίων η ευαισθησία απέχει 3dB. Τι θα γινόταν αν αυτό των 8Ω είχε 86dB ευαισθησία; Αυτό θα έβγαζε με 2 Watt 89dB ενώ το άλλο θα έβγαζε με 2 Watt 92 dB.

..... Επί της ουσίας, αλλάζοντας την αντίσταση, αλλάζουμε την ευαισθησία, δηλαδή την ακουστική πίεση που βγάζει το μεγάφωνο.

..... Η απόδοση είναι διαφορετικό μέγεθος από την ευαισθησία (είναι εκείνο το ποσοστό της ηλεκτρικής ισχύος που μετατρέπεται σε ηχητική ισχύ).....

.... νομίζω ότι η συζήτηση είναι ενδιαφέρουσα και χρήσιμη για όλους μας.

...

Για σενα δεν ξερω εαν η "συζητηση" ηταν χρησιμη, αλλα για μενα ειδικα αυτη η συζητηση ηταν μεγαλο χασιμο χρονου, και ενδεικτικη ενος κλιματος.
Τελικα ειχε δικιο ο R.DOH.
Εχεις ΡΜ

 

[Gebreselassie]

Μιχάλη μου, δεν ξέρω αν είχε δίκιο και σε τι είχε δίκιο. Είναι γεγονός όμως, ότι στα φόρα υπάρχει πάντα η δυνατότητα επιλογής στην συμμετοχή, αναλόγως της θεματικής ενότητας. Όπως επίσης υπάρχει και η επιλογή της δημιουργίας θεματικών ενοτήτων. Παρόλα αυτά, κανείς δεν θα εμποδίσει κάποιον να λειτουργήσει αποκλειστικά με την λογική "βαράτε με κι ας κλαίω". Από κλίμα καλά πάμε, μόνο που έχει λίγη παραπάνω υγρασία εδώ πάνω. (Αν θέλεις να γίνεις λίγο πιο συγκεκριμένος θα με υποχρέωνες).

Ο δε χρόνος είναι χρήμα και ο δικός μου είναι αρκετό έως πολύ (χρήμα). Παρόλα αυτά δεν το κάνω θέμα μιας και δεν με υποχρεώνει κανείς να γράφω. Το κάνω γιατί είμαι large, γουστάρω να καίω λεφτά ένα πράμα. Πως πάνε οι άλλοι στα μπουζούκια και ρίχνουν γαρούφαλα. :114:

...

 

[vas]

Θα πρότεινα όποιος δεν το έχει δει, να ρίξει μια ματιά και σε αυτό.

...

Το κοίτξα και λέω:

Να ζητήσω πολλαπλώς συγνώμη για το ότι γίνομαι ενοχλητικός.
Επίσης αν παραδεχτώ ότι έχω εκφράσει μερικά πράγματα ή και όλα λάθος τότε θα εξηγήσει κάποιος την αντίφαση στο παρακάτω;

Re: Αγαπημένο μου Watt...
07-06-2007, 20:14 post #6
Originally Posted by Costas Coyias

Μια παρεξήγηση που συμβαίνει εδώ, εστιάζεται στην ερώτηση: Καλά, αφού εδώ, στους 115Hz, το μεγάφωνο καταναλώνει πολύ μεγαλύτερη ισχύ, σε σχέση, ας πούμε με τους 35Hz, δεν θα παίζει εδώ πιο δυνατά; Η απάντηση βεβαίως είναι, όχι. Όπως είπαμε παραπάνω, η στάθμη εξαρτάται μόνον από την τάση στην έξοδο του ενισχυτή, και όχι από το ρεύμα. Βεβαίως, το μεγάφωνο καταναλώνει εδώ πολύ περισσότερο ρεύμα, πολύ περισσότερη ισχύ, αλλά παίζει το ίδιο δυνατά. Το ίδιο δυνατά, υπό μια βασική προϋπόθεση: Ότι ο ενισχυτής είναι σε θέση να παράσχει αυτό το αυξημένο ρεύμα. Σε αυτήν την περίπτωση, και υπό την προϋπόθεση βέβαια, ότι τα δύο σήματα που δέχεται στην είσοδό του ο ενισχυτής, 35Hz και 115Hz, είναι ίσης τάσης, το μεγάφωνο θα αναπαράγει ήχους ίσης στάθμης, εάν βέβαια είναι σχεδιασμένο σωστά.

http://www.avsite.gr/vb/showthread.php?t=37672

ΠΡΟΣΟΧΗ
...στους 115Hz, το μεγάφωνο καταναλώνει πολύ μεγαλύτερη ισχύ, σε σχέση, ας πούμε με τους 35Hz, δεν θα παίζει εδώ πιο δυνατά; Η απάντηση βεβαίως είναι, όχι.

...η στάθμη εξαρτάται μόνον από την τάση στην έξοδο του ενισχυτή, και όχι από το ρεύμα.

...Σε αυτήν την περίπτωση, και υπό την προϋπόθεση βέβαια, ότι τα δύο σήματα που δέχεται στην είσοδό του ο ενισχυτής, 35Hz και 115Hz, είναι ίσης τάσης, το μεγάφωνο θα αναπαράγει ήχους ίσης στάθμης,

Καλά το ίδιο και το αυτό διάγραμμα (με όλες τις προϋποθέσεις να έχουν τηρηθεί) από που προέκυψε ;

Hκαμπύλη απόκρισης συχνότητας στο ίδιο και το αυτό διάγραμμα δεν δείχνει διαφορά 10 dBστην απόκριση;;

Το κείμενο μας λέει όχι ένω το διάγραμμα λέει ΝΑΙ.
(Πσοσοχήfree air frequency response όχιπάνωκουτί)

Αυτά είναι που λέω για κάποιο άλλο σύμπαν.

 

[Costas Coyias]

Θεέ μου, πάρ' του την ομπρέλλα απ' τα χέρια και βρέξε λίγο μυαλό...

 

[vas]

Re: Αγαπημένο μου Watt...
07-06-2007, 20:11 post #5
Originally Posted by Costas Coyias http://www.avsite.gr/vb/showthread.php?p=682607#post682607
Λοιπόν, κατ’ αρχάς, η στάθμη, το πόσο δυνατά θα παίξει ένα μεγάφωνο, εξαρτάται από ένα και μόνον πράγμα: το πλάτος της ταλάντωσής του, το πόσο μακριά από τη θέση ηρεμίας του μετακινείται ο κώνος, καθώς πάλλεται. Αυτή η απόσταση εξαρτάται από τρία πράγματα:

:111:

βρε για κοίτα...και έγω που νόμιζα... ότι το πλάτος της ταλάντωσης έχει να κάνει με την ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ

• την ένταση του μαγνητικού πεδίου που εφαρμόζει το μαγνητικό σύστημα του μεγαφώνου, μέσα στο οποίο κινείται το πηνίο,
• τη σκληρότητα (ενδοτικότητα) της ανάρτησης του μεγαφώνου και...
• την τάση που θα εφαρμοσθεί στα άκρα του πηνίου του κινητήρα του, του πηνίου φωνής, δηλαδή την τάση που αναπτύσσει στην έξοδό του ο ενισχυτής.

Ωραία πράματα, αυτό το μεγαφωνάκι θα ήθελα να το δώ από κοντά. Πολύ καλό μότορι αυτό. :143:

Όταν και αν ποτέ, γίνει αντιληπτή η ΤΕΡΑΤΩΔΗΣ διαφορά μεταξύ πλάτους (τάση) μιας κυματομορφής και συχνότητας (μήκος κύματος) τότε θα μπορούμε να ξαναμιλήσουμε.

ΟΥΦ και έσκασα επίτελούς τη βρήκαμε τη ρίζα του κακού...

Δεν θα συνεχίσω.

 

[Costas Coyias]

Αναφορικά με το θέμα της ευαισθησίας με του τρόπου με τον οποίον αυτή συνδέεται με την απόδοση (efficiency) ενός ηχείου, τα πράγματα έχουν ως εξής. Η απόδοση ορίζεται ως ο λόγος του ωφελίμου προϊόντος που αποδίδει ένα ηχείο προς την εισροή του. Προφανώς, αμφότερα τα μεγέθη του κλάσματος είναι εκπεφρασμένα ως μεγέθη ισχύος. Δηλαδή, αν ένα ηχείο τροφοδοτείται με ισχύ 100W και το μηχανικό έργο που αποδίδει στην ατμόσφαιρα είναι 1W, τότε αυτό το ηχείο έχει απόδοση 1%, ενώ βέβαια καταναλώνει την υπόλοιπη ισχύ (99%) το ίδιο το ηχείο, μετατρέποντάς την σε θερμότητα. Αντίστοιχος είναι ο όρος της θερμοδυναμικής απόδοσης στους κινητήρες εσωτερικής καύσης. Έτσι, λέμε πως ένας τυπικός, σύγχρονος βενζινοκινητήρας έχει –ας πούμε απόδοση 40%, ενώ ένας πετρελαιοκινητήρας έχει υψηλότερη απόδοση, κάπου 50-55%, μπορεί και παραπάνω.

Αν και από τεχνολογικής πλευράς έχει μεγάλο ενδιαφέρον, το μέγεθος της απόδοσης ενός κινητήρα δεν λέει και πολλά πράγματα στο χρήστη, για να πούμε την αλήθεια, δεν του λέει τίποτα. Αυτό που ενδιαφέρει το χρήστη δεν είναι κατά βάσιν ο βαθμός απόδοσης αλλά η ισχύς, δηλαδή το πόση ενέργεια μπορεί ο κινητήρας να μετατρέψει σε ωφέλιμο έργο στη μονάδα του χρόνου. Για παράδειγμα, ένα όχημα με κινητήρα απόδοσης 99% είναι μεν κάτι πολύ σημαντικό, αλλά κατά περίπτωσιν άχρηστο, εάν η ισχύς του κινητήρα του είναι μόλις 750W (περίπου 1 ίππος). Θα ήταν χρήσιμο, εάν η ισχύς του ήταν ας πούμε 60, 80, 100, ή 600 άλογα, ώστε να εφαρμοσθεί σε ένα επιβατηγό ή φορτηγό αυτοκίνητο, ή μια μικρή θαλαμηγό. Αντιθέτως, ένα άλλο όχημα με απόδοση ακόμη και κάτω του 25%, αλλά ισχύος κάποιων δεκάδων χιλιάδων ίππων, είναι πολύ χρήσιμο, εάν η εφαρμογή απαιτεί την εναέριο μεταφορά 300 επιβατών σε μεγάλη απόσταση και σε συγκριτικά μικρό χρονικό διάστημα.

Τέλος πάντων, ας επιστέψουμε στα ηχεία. Βασικά, εάν γνωρίζουμε την απόδοση ενός ηχείου, μπορούμε να εξαγάγουμε πόσο δυνατά είναι σε θέση αυτό να παίξει, αλλά με τρόπο που είναι περίπλοκος και χρονοβόρος, και όχι κατανοητός από τον καθέναν. Αντιθέτως, το μέγεθος της ευαισθησίας μας λέει με πολύ απλούστερο τρόπο πόσο δυνατά είναι σε θέση να παίξει το ηχείο, καθώς η προδιαγραφή της ευαισθησίας μας δίνει κατ’ ευθείαν το μέτρο της ακουστικής πίεσης που μπορούμε να αντιληφθούμε. Όπως και να έχει το πράγμα, το θέμα της ευαισθησίας των ηχείων είναι μια πονεμένη ιστορία, καθώς κάθε κατασκευαστής ανακοινώνει αυτήν την προδιαγραφή μετρημένη όπως τον βολεύει, ποντάροντας –μάλλον εύστοχα- στο ότι ο υποψήφιος πελάτης θα δεχθεί την τιμή που ανακοινώνει χωρίς την παραμικρή διαμαρτυρία. Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά.

Η ευαισθησία ενός ηχείου εκφράζεται ως στάθμη ηχητικής πίεσης, η οποία μετράται με την τοποθέτηση ενός κατάλληλου μικροφώνου στον άξονα του tweeter και σε απόσταση 1 μέτρου από αυτό, με το ηχείο να οδηγείται με τάση τέτοια, ώστε να καταναλώνει 1Watt. Αναλόγως της περίπτωσης, μπορούν να ληφθούν περισσότερες μετρήσεις, με το μικρόφωνο σε διαφορετικές θέσεις, οπότε η ευαισθησία μπορεί να εξαχθεί ως ένας μέσος όρος αυτών των μετρήσεων. Έτσι, η μονάδα μέτρησης αναφέρεται ως dB/1W/1m. Προς τούτο, ισχύει η τυποποίηση πως ένα ηχείο ονομαστικής αντίστασης 8Ω οδηγείται με τάση 2,83V RMS, οπότε, εάν όντως η αντίσταση του ηχείου δεν πέφτει πολύ κάτω από τα 8Ω, τότε το ηχείο όντως καταναλώνει περίπου 1W. Λέω περίπου, διότι στα σημεία του φάσματος που η αντίστασή του είναι σαφώς υψηλότερη από 8Ω, το ηχείο καταναλώνει λιγότερο από 1W. Αντίστοιχα, τα ηχεία ονομαστικής αντίστασης 4Ω τροφοδοτούνται με χαμηλότερη τάση, 2V RΜS, ώστε και πάλι το αποτέλεσμα να προσεγγίζει την κατανάλωση 1W.

Εύλογα, αφού ένα σωστά σχεδιασμένο ηχείο οφείλει να έχει ομαλή απόκριση συχνότητας, εάν πληρούται αυτή η προϋπόθεση, η ευαισθησία του θα προκύπτει αντίστοιχα ομαλή, καθ’ όλο το ακουστικό φάσμα. Μάλιστα, αφού η απόκριση συχνότητας μετράται με οδήγηση του ηχείου με 1W, από αυτήν την καμπύλη μπορούμε να διαπιστώσουμε την ευαισθησία του. Από εδώ και μετά αρχίζουν τα παρατράγουδα, όπου καθένας βαφτίζει το . Ας δούμε μερικά παραδείγματα χαρακτηριστικών περιπτώσεων.

 

[Costas Coyias]

1η περίπτωση: Escalante Fremont. Ηχείο με σοβαρά σχεδιαστικά λάθη, με κακή απόκριση και εσφαλμένη ευαισθησία, μετρημένη χαριστικά. Αυτή εδώ είναι η καμπύλη απόκρισης όπως τη μέτρησε το Stereophile, ενώ αμέσως από κάτω βλέπετε την καμπύλης εμπέδησης, (αυτή με τη συνεχή γραμμή). Παρά το γεγονός ότι ή συμπεριφορά του ηχείου υποδηλώνει πως αυτό θα έπρεπε να προδιαγράφεται ως 4ωμο, καθώς το μέγιστο τμήμα της καμπύλης του ταυτίζεται ή είναι κάτω από τα 4Ω, ο κατασκευαστής του το πλασάρει ως 8ωμο, με το έτσι θέλω. Άλλωστε, κανείς δεν πρόκειται να του ζητήσει τα ρέστα. Έτσι, ενώ το ηχείο θα έπρεπε να μετρηθεί με σήμα 2V RMS, μετράται με 2,83V, με αποτέλεσμα να ευνοείται, καθώς εμφανίζεται να έχει 3dB μεγαλύτερη ευαισθησία. Έτσι, στην προκειμένη περίπτωση, το ηχείο αυτό έπρεπε να λογαριάζεται με ευαισθησία 90 και όχι 93dB. Εκτός αυτού, με βάση την καμπύλη απόκρισής του, η ευαισθησία του πρέπει να εκληφθεί ακόμη χαμηλότερη από τα 90dB, καθώς το κροσόβερ είναι έτσι υπολογισμένο, (βασικά, είναι υπολογισμένο στο περίπου), ώστε η απόκριση του ηχείου να παρουσιάζει αυτήν την πολύ μεγάλη βύθιση γύρω από τα 4KHz, όπου προφανέστατα εντοπίζεται ο πόλος του κροσόβερ. Έτσι, ο Κώστας Φ. που έχει ακούσει αυτό το ηχείο το χαρακτήρισε από τα πιο γκαζιάρικα, προφανώς υπό την έννοιαν ότι έπρεπε να το βάλει να παίξει πολύ δυνατά, να καταναλώσει αρκετή ισχύ, για να λάβει αντίστοιχη αντίληψη, μιας και η ανθρώπινη ακοή είναι ευαίσθητη εκεί, στις μεσαίες συχνότητες, παρά στα μπάσα και τα πρίμα. Τελικά, το ηχείο αυτό θα πρέπει να το λογαριάζει κανείς για 85άρι, άντε χατηρικά 87άρι, αλλά σε καμιά περίπτωση 93άρι.

 

[Costas Coyias]

2η περίπτωση: Tonian TL D1. Άλλο ένα ηχείο με σχεδιαστικά λάθη, καθώς η απόκρισή του είναι πολύ ανώμαλη, τουλάχιστον έτσι όπως τη μέτρησε ο Β. Μαρκουλής (High Fidelity, τεύχος 9, σελ. 55). Όπως βλέπετε, το ηχείο έχει σκαμπανεβάσματα μεταξύ 90 – 95dB έως τα 1000Hz, ενώ μετά η στάθμη του πέφτει, φλερτάροντας την περιοχή 88 – 91dB. Μετά τα 3KHz η απόκρισή του βυθίζεται κι άλλο, πέφτοντας στα 85dB, πέφτει ακόμα πιο πολύ στα 82dB στα 7KHz, για να επανακάμψει και να αγγίξει τα 97dB γύρω στα 13KHz. Από αυτήν την απόκριση, ο κατασκευαστής λαμβάνει υπ’ όψιν αυθαίρετα μόνον τις κορυφώσεις της έως τα 1000Hz, προδιαγράφοντας το ηχείο με ευαισθησία 95dB, πράγμα που απέχει πολύ από την πραγματικότητα, καθώς το ηχείο μάλλον πρέπει να εκληφθεί ως ευαισθησίας γύρω στα 87 - 88dB, μιας και αυτή η εκτίμηση λαμβάνει υπ’ όψιν ολόκληρο το ακουστικό φάσμα που περιέχει το μέγιστο τμήμα των συχνοτήτων που περιλαμβάνονται σε ένα μουσικό κομμάτι, δηλαδή από 100Hz έως περίπου 10KHz. Όσον αφορά την εμπέδησή του, το ηχείο δεν πέφτει πολύ κάτω από τα 8Ω, (εξαιρουμένης της βύθισης στα 13KHz, εκεί που κορυφώνει το tweeter, το οποίο τροφοδοτείται με κροσόβερ της πλάκας, μόλις με έναν πυκνωτή σε σειρά, κι αυτόν υπολογισμένο λάθος). Έτσι, καλώς τροφοδοτείται το ηχείο με 2,83V, αλλά η απόκρισή του δεν δικαιολογεί με τίποτα την ευαισθησία των 95dB, η οποία απλώς δεν υφίσταται, ασχέτως τι λέει ο κατασκευαστής. (Σχολιάζοντας τις μετρήσεις, ο κ. Μαρκουλής προσπαθεί να περιγράψει την κατάσταση ευσχήμως, καθώς το ηχείο είναι αλλού κι αλλού, αναφέροντας πως «οι εργαστηριακές επιδόσεις δεν ήταν μέσα στις προτεραιότητες του κατασκευαστή του συγκεκριμένου ηχείου». Τι να έγραφε ο άνθρωπος)…

 

[Costas Coyias]

3η περίπτωση: B&W 802D. Το ηχείο αυτό είναι σχεδιασμένο σωστά, όπου κι αν μετρήθηκε, ενεφάνισε μια αξιόλογα ομαλή απόκριση συχνότητας, και η μέτρησή του από το Stereophile δεν αποτελεί εξαίρεση –άλλωστε, πρόκειται για ένα από τα καλύτερα ηχεία στην κατηγορία του. Όμως, και εδώ θα μπορούσε να εγείρει κανείς αντιρρήσεις, καθώς το ηχείο προδιαγράφεται από τον κατασκευαστή του ως 8ωμο, με την επισήμανση πως η ελάχιστη εμπέδησή του φθάνει τα 3,5Ω, και όπως προκύπτει από την μέτρηση τουλάχιστον του Stereophile, το ηχείο είναι κοντά ή πάνω από τα 8Ω μόνον στο διάστημα από τα 1000Hz μέχρι κάπου 8-9KHz, ενώ κάτω από τα 1000Hz πέφτει σχεδόν μόνιμα κάτω από τα 4Ω. Έτσι, ίσως όχι εντελώς, αλλά αρκετά αυθαίρετα, ο κατασκευαστής δικαιολογεί τον εαυτό του, ανακοινώνοντας ευαισθησία 91dB, τροφοδοτώντας το ηχείο με 2,83V, ενώ πιο κοντά στην πραγματικότητα θα ήταν μια εκτίμηση στα 88 ή 89dB.

 

[Costas Coyias]

Όσο πιο αναίσθητο είναι ένα ηχείο, τόσο περισσότερο ισχυρό ενισχυτή χρειάζεται για να οδηγηθεί σε αξιοπρεπή στάθμη, ενώ αυτή η απαίτηση μεγεθύνεται όταν η αντίστασή του είναι χαμηλή, κοντά στα 4Ω, ή και ακόμη πιο κάτω. Έτσι, είναι προφανής η σπουδή όλων ανεξαιρέτως των κατασκευαστών, να προσπαθούν με κάθε τρόπο να ανακοινώσουν όσο γίνεται μεγαλύτερη ευαισθησία, μετερχόμενοι τέτοια τεχνάσματα. Προσωπικά, δεν δίνω καθόλου βάση στο νούμερο της ευαισθησίας που ανακοινώνει ο εκάστοτε κατασκευαστής, καθώς μια συνδυαστική ματιά στην απόκριση συχνότητας και την καμπύλη εμπέδησης αποδεικνύει πόσο κοντά στην αλήθεια είναι αυτή η προδιαγραφή.

Τέλος, όσον αφορά τις προδιαγραφές των μεγαφώνων, εκεί τα πράγματα είναι διαφορετικά, καθώς αυτές απευθύνονται σε σχεδιαστή και όχι τελικό χρήστη. Χωρίς να θέλω να επεκταθώ, κατά τη σχεδίαση ενός ηχείου όλα τα μεγάφωνά του πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν ως οδηγούμενα με μια κοινή τάση, ανεξαρτήτως της ονομαστικής αντίστασής τους, και η τάση αυτή είναι 2,83VRMS σε όλες τις περιπτώσεις. Άλλωστε, το να περιμένει κανείς ότι θα υπολογίσει σωστό κροσόβερ με βάση την ονομαστική αντίσταση ενός μεγαφώνου είναι σαν στρίβει ένα νόμισμα και να περιμένει αυτό να σταθεί όρθιο. Τελικά, ναι μεν η βασική συμπεριφορά της εμπέδησης του ηχείου βασίζεται στην εμπέδηση καθενός από τα επιμέρους μεγάφωνά του, αλλά πολύ σημαντικό ρόλο παίζει η συνδεσμολογία των μεγαφώνων, καθώς επίσης και το κροσόβερ.

 

[Gebreselassie]

Χαρά στο κουράγιο σου.

...

 

[openears]

Μπορεί να σχεδιασθεί ενισχυτής σύμφωνα με το διάγραμμα του Tonian π.χ ή ακόμα καλλίτερα του 802D, που το έχουν πολλοί (και έχουν πρόβλημα με την οδήγηση του) που να εξαλείφει αυτό το πρόβλημα; και τι χαρακτηριστικά πρέπει να έχει;