Φόρτιση ηλεκτρικών αυτοκινήτων

[costas EAR]

Η οικιακή εγκατάσταση φόρτισης, μπορεί να είναι είτε μια απλή μπριζα σουκο (3-3,5kW), είτε μια μονοφασική παροχή με μπλε βιομηχανική μπριζα (7,5kW), είτε ένας τυπικός τριφασικός φορτιστής (AC) στα 11 kW (τα 22 kW αφορούν ελάχιστους, και κατά τη γνώμη μου, δεν χρειάζονται).

Εάν πάτε σε τριφασική 11-αρα, προτείνεται από την ίδια παροχή, να βγάλετε κει δίπλα και μια καλή σουκο, ως εναλλακτική επιλογή, ή για δεύτερο EV (στην σπάνια περίπτωση που θα χρειαστεί 2 αυτοκίνητα να φορτίσουν ταυτόχρονα).

Σε κάθε περίπτωση, βγάζουμε γραμμή κατευθείαν από τον πίνακα, με καλωδίωση κατάλληλη για εξωτερική χρήση και επαρκούς διατομής, με δικό του αυτοματάκι αντιδιαρροης, και η εγκατάσταση πρέπει να γίνει από ηλεκτρολόγο, που να ξέρει τι κάνει, γιατί οι απαιτήσεις είναι σημαντικές.

Καλή ιδέα είναι να υλοποιηθεί ένας νέος μικρός ηλεκτρολογικός πίνακας δίπλα στο χώρο στάθμευσης (τυπικά εξωτερικού χώρου, ανθυγρός), που να έχει μέσα και 3 μπρίζες ράγας, 3 σουκο, μια σε κάθε φάση.

Η καλωδίωση που χρειάζεται, είναι 3*2,5mm για σουκο, 3*4 ή 3*5mm (αναλόγως μήκους) για μπλε βιομηχανική μπριζα, και 5*5,5mm για τριφασική 11 kW.

Εάν όλα γίνουν σωστά, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με καμιά από τις ανωτέρω επιλογές, ακόμα και αν η φόρτιση γίνεται κατά τη διάρκεια πολύ δυνατής βροχής, ή σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες (καύσωνα) το καλοκαίρι.

Προφανώς, όταν ξεκινάει η εγκατάσταση (όπως προβλέπεται) από τον κεντρικό ηλεκτρολογικό πίνακα του σπιτιού, τυπικά μπαίνει μονόκλωνη καλωδίωση, και ως προβλέπεται (εντός ηλεκτρολογικού σπιράλ, ή σε εξωτερικούς χώρους εντός σκληρού ηλεκτρολογικού σωλήνα, κατάλληλου για εξωτερικούς χώρους).
Κλασικά πράγματα.

Πολυκλωνο καλώδιο, θα χρησιμοποιηθεί μόνον σε μπαλαντέζα, ώστε να είναι ευλύγιστο.

 

[alexis]

Για 50 μέτρα απόσταση (ρολόι - θέση φόρτισης) τι βάζουμε για ασφαλή φόρτιση στο μέγιστο του μονοφασικού; Όχι 3.5kW δηλαδή αλλά 7kW. Υπάρχει περίπτωση να κάνω επαύξηση σε 12άρα γραμμή αντί της σημερινής 8άρας.

 

[costas EAR]

Για 50 μέτρα απόσταση (ρολόι - θέση φόρτισης) τι βάζουμε για ασφαλή φόρτιση στο μέγιστο του μονοφασικού; Όχι 3.5kW δηλαδή αλλά 7kW.

Ε, 30+ αμπέρ.

Είναι πολλά τα 50 μέτρα, 3*6mm θα έβαζα, να έχω το κεφάλι μου ήσυχο.

Σε αυτή τη χρήση, δεν είναι κακή ιδέα να πας 1 διατομή παραπάνω, κι ας είναι λίγα χρήματα παραπάνω.

Για έως 20μ θα άφηνα το 3*4mm.

Εννοείται για μονοκλωνα ηλεκτρολογικά καλώδια εγκαταστάσεων μιλάω.

Νομίζω το μπλε βύσμα (επιτοίχιο προφανώς) παίρνει μέχρι 4,5mm, θέλει λίγο ψάξιμο στα βύσματα για να βρεις κάποιο να παίρνει πιο χοντρό αγωγό.

Ειδάλλως, συνδέεις με 6-αρι την κεντρική παροχή με ένα δεύτερο πινακάκι δίπλα στη θέση φόρτισης, και από κει βγάζεις ένα μικρού μήκους καλώδιο 4-αρι για το βύσμα.

 

[alexis]

Ναι είναι μεγάλη απόσταση. Στη μια άκρη του οικοπέδου είναι το ρολόι και στην άλλη το πάρκινγκ. Εννοείται πως θα το δω και με τον ηλεκτρολόγο μου όταν έρθει η ώρα. Έχει βάλει ήδη αρκετούς φορτιστές στην περιοχή. Το σχέδιο είναι να πάει μια γραμμή στο χώρο με τον σχετικό πίνακα, και από εκεί να φύγουν δύο γραμμές φόρτισης για δύο σημεία των μελλοντικών EVs καθώς δεν παρκάρουν το ένα δίπλα στο άλλο. Και μια γραμμή V2H/V2L βέβαια. Αν και έχω τέτοια γραμμή από την γεννήτρια μέσα στην αποθήκη. Θεωρητικά μπορώ να βάλω μια μπαλαντέζα 12m - 15m από το αμάξι μέχρι την αποθήκη να συνδέω εκεί. Θα δούμε.

 

[wizzy]

@alexis Όλα τα πιο πάνω θα τα κάνεις με μονοφασική γραμμή ή έχεις σχεδιάσει αναβάθμιση σε τριφασική;

 

[alexis]

@alexis Όλα τα πιο πάνω θα τα κάνεις με μονοφασική γραμμή ή έχεις σχεδιάσει αναβάθμιση σε τριφασική;

Μονοφασική και αν χρειαστεί ενισχυμένη στα 12kVA. Δεν χρειάζομαι τριφασικό, άσε που είναι ακριβό.

 

[Dimifoot]

Βάλε τριφασικό. Το χρειάζεσαι.

 

[alexis]

Δεν το χρειάζομαι, άσε που θα μου στοιχίσει και κάτι χιλιάρικα. Γιατί δεν είναι μόνο η γραμμή μέχρι το ρολόι που δεν είμαι καν σίγουρος ότι γίνεται συν ότι θα κοστίσει τουλάχιστον 2000 euro όπως διαβάζω δεξιά αριστερά (σε αστικές περιοχές ενώ εγώ μένω στο βουνό), είναι και από το ρολόι μέχρι τον πίνακα, και αλλαγή όλων των μονοφασικών σε τριφασικά όπως επιτηρητής τάσης, αντικεραυνικά κ.α. Βάλε τριφασικό inverter αν βάλω ένα μικρό zero feen in φωτοβολταϊκό, ίσως και άλλα που ξεχνώ τώρα. Μιλάμε για τουλάχιστον 3500 euro όπως τα υπολογίζω στα γρήγορα, συν τα αυξημένα πάγια έξοδα για πάντα, για να πάρω κάτι που δεν θα χρειαστώ ποτέ.
Η κατοικία μόνο θα μειώνει τις ανάγκες ενέργειας, δεν θα τις αυξάνει. Αν μέχρι σήμερα δεν είχα κανένα θέμα με τα 8kVA είναι 100% βέβαιο πως δεν θα έχω ούτε στο μέλλον. Και να γίνει επαύξηση στα 12kVA (ή και 15kVA αν χρειαστεί που δεν το νομίζω), θα πάνε στο φορτιστή, με αυτόματο ώστε να φορτίζει στο μέγιστο δυνατό ανάλογα τις ανάγκες της κατοικίας την συγκεκριμένη στιγμή. Με το παραπάνω θα έχω εξασφαλισμένα τουλάχιστον 4kW για φόρτιση, τα οποία θα μπορούν να γίνουν 7kW ανάλογα τις ανάγκες της στιγμής.
Είμαι δυό χαρές με τα παραπάνω, όχι μια. Οι καθημερινές ανάγκες φόρτισης δεν θα ξεπερνούν τις 13kWh - 15kWh. Αν ποτέ χρειαστεί κάτι και δεν φτάνει, η περιοχή έχει αρκετούς 11άριδες ενώ υπάρχει και 60άρης στα 5΄ από το σπίτι. Θα έρθουν και άλλοι σίγουρα.

 

[MaxHeadroom]

Στο πρόσφατο ταξίδι στην Καλαμάτα χρησιμοποιήσαμε το πιστό μας Puma που είναι ήπιο υβριδικό. Ούτε εγώ ήμουν έτοιμος (μόλις είκοσι ημερών κάτοχος EV και με μηδενική εμπειρία σε δημόσια φόρτιση) ούτε το Atto, καθώς δεν έχουν ακόμα τοποθετηθεί οι (απαραίτητες στις τρέχουσες καιρικές συνθήκες) αντιηλιακές μεμβράνες του. Η δε περίοδος του δεκαπενταύγουστου δεν προσφέρεται για πειράματα με την οικογένεια μέσα...
Ωστόσο, το ταξίδι ήταν μια πολύ καλή ευκαιρία να γνωρίσω τα εργαλεία που βοηθούν τον προγραμματισμό και την πλοήγηση στα σημεία φόρτισης, αλλά και να δω ιδιοίς όμμασι τις συνθήκες στους δημόσιους φορτιστές της εθνικής οδού και του ξενοδοχείου μας.

Το Atto 3 έχει επαρκή αυτονομία για να πάει από την Αθήνα στην Καλαμάτα χωρίς ενδιάμεση φόρτιση. Όμως, εμείς ξεκινήσαμε από τα βόρεια της Χαλκίδας για να καταλήξουμε στα νοτιοανατολικά της Καλαμάτας, οπότε η διαδρομή ήταν πολύ μεγαλύτερη και απαιτούνταν μια μικρή στάση.

Εργαλεία
Όσον αφορά τα εργαλεία, ασχολήθηκα με δύο που βρήκα ψάχνοντας:

1) Το PlugShare είναι μια εφαρμογή που επιτρέπει στους χρήστες EV να βρίσκουν σταθμούς φόρτισης. Οι κύριες λειτουργίες της περιλαμβάνουν:

1. Αναζήτηση σταθμών φόρτισης: Οι χρήστες μπορούν να εντοπίσουν σταθμούς φόρτισης με βάση την τοποθεσία, τον τύπο σύνδεσης και τη διαθεσιμότητα.​

​

2. Κριτικές και βαθμολογίες: Η κοινότητα μοιράζεται αξιολογήσεις και σχόλια για τους σταθμούς, βοηθώντας τους οδηγούς να επιλέξουν τον καλύτερο σταθμό.​

​

3. Πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο: Ενημερώσεις για τη διαθεσιμότητα σταθμών φόρτισης σε πραγματικό χρόνο, αποφεύγοντας την ταλαιπωρία αναμονής.​

​

4. Κοινή χρήση εμπειριών: Οι χρήστες μπορούν να προσθέτουν σταθμούς, να μοιράζονται πληροφορίες και να συνδέονται με άλλους οδηγούς EV.​

​

5. Πληρωμή και κρατήσεις: Σε ορισμένες περιοχές, η πλατφόρμα επιτρέπει την πληρωμή για τη φόρτιση και την κράτηση σημείων φόρτισης.​

2) Το A Better Route Planner (ABRP) είναι μια άλλη δημοφιλής εφαρμογή σχεδιασμού διαδρομών για ιδιοκτήτες ηλεκτρικών οχημάτων (EV). Οι βασικές λειτουργίες της περιλαμβάνουν:

​

1. Σχεδιασμό διαδρομών: Η εφαρμογή υπολογίζει την καλύτερη διαδρομή για το ταξίδι σας, λαμβάνοντας υπόψη την αυτονομία του οχήματος, το φορτίο της μπαταρίας και τους διαθέσιμους σταθμούς φόρτισης.​

​

2. Προσαρμογή διαδρομής: Οι χρήστες μπορούν να προσαρμόσουν τις παραμέτρους της διαδρομής, όπως τα επίπεδα φόρτισης που θέλουν να έχουν κατά την άφιξη σε κάθε σταθμό.​

​

3. Πρόβλεψη κατανάλωσης ενέργειας: Υπολογίζει την κατανάλωση ενέργειας του οχήματος σε όλη τη διαδρομή, λαμβάνοντας υπόψη την ταχύτητα, το ανάγλυφο του εδάφους, τον καιρό και άλλα.​

​

4. Ενημερώσεις σε πραγματικό χρόνο: Παρέχει δεδομένα σε πραγματικό χρόνο για τη διαθεσιμότητα των σταθμών φόρτισης και ενημερώνει τις διαδρομές αναλόγως.​

​

5. Συγχρονισμό με το όχημα: Σε συμβατά οχήματα, μπορεί να συγχρονιστεί με το αυτοκίνητο για να λαμβάνει δεδομένα απευθείας και να βελτιστοποιεί τον προγραμματισμό της διαδρομής.​

Οι εφαρμογές τρέχουν σε όλους τους browsers υπολογιστών (όπου είναι πιο εύχρηστα), διαθέτουν apps που τρέχουν σε smartphones, ενώ μπορούν να εγκατασταθούν μέσω side-loading ακόμα και στο infotainment του Atto 3!

Και τα δύο έχουν τη χρησιμότητά τους. To PlugShare μου φάνηκε κάπως πιο ενημερωμένο όσον αφορά τους διαθέσιμους φορτιστές, αλλά το ABRP μου άρεσε συνολικά καλύτερα, λόγω της καλύτερης παραμετροποίησής του και της δυνατότητας να λαμβάνει υπόψη παραμέτρους όπως το ανάγλυφο εδάφους της διαδρομής, που παίζουν σημαντικό ρόλο στην αυτονομία.

Το συμπέρασμα από την πρακτική εφαρμογή τους στο σχεδιασμό της διαδρομής Χαλκίδα-Καλαμάτα ήταν ότι θα μπορούσα να κάνω μια στάση στο ΣΕΑ Σπαθοβουνίου, τόσο πηγαίνοντας όσο και επιστρέφοντας. Ωστόσο, στο σκέλος του "πήγαινε" υπήρχε δυνατότητα, αντί του Σπαθοβουνίου, να γίνει μια πολύ μικρή παράκαμψη 1,5km προς Τρίπολη όπου οι φορτιστές είναι ταχύτεροι (στην κατεύθυνση προς Καλαμάτα, ο ΣΕΑ Σπαθοβουνίου έχει μόνο 50kW ισχύ, οπότε η φόρτιση διαρκεί παραπάνω).

Ένα σπουδαίο νέο για τους κατόχους BYD είναι ότι η ΟΤΑ update 1.7 που ξεκίνησε από εχθές να διανέμεται στα Dolphin, Atto 3 και Seal περιλαμβάνει τη δυνατότητα προγραμματισμού/πλοήγησης για φόρτιση! Δεν αποκλείεται βέβαια να προσφέρεται σε συνεργασία με κάποιο πάροχο τέτοιων υπηρεσιών, όπως οι δυο προαναφερθέντες, ενώ μένει να δούμε πόσο καλά υλοποιημένη και πόσο εύχρηστη είναι.


Διαθεσιμότητα φορτιστών
Καθώς ο ΣΕΑ Σπαθοβουνίου είναι ούτως ή άλλως η στάση μας όποτε πηγαίνουμε προς εκείνα τα μέρη, είχα την ευκαιρία να πάρω μια ιδέα για το τι κίνηση υπάρχει στους εκεί φορτιστές. Σημειωτέον ότι, λόγω δεκαπενταύγουστου, ήταν περίοδος σχετικής αιχμής, αν και δεν ταξιδέψαμε μέρες όπου υπήρχε η κορύφωση της κίνησης. Τι είδα; Στο κατέβασμα δεν υπήρχε κανείς να φορτίζει, ενώ στο ανέβασμα ήταν κατειλημμένος ο ένας από τους τέσσερεις φορτιστές από ένα PHEV.
Δεν έκανα τη μικρή παράκαμψη προς Τρίπολη για να δω τι συμβαίνει εκεί, αλλά θεωρώ βέβαιο ότι θα υπήρχε διαθεσιμότητα, καθώς μιλάμε για πολλούς φορτιστές υπερυψηλής ισχύος από δύο παρόχους.

Στο ξενοδοχείο μας τώρα, υπήρχε ένας 22ρης AC, οποίος ήταν -κατά σύμπτωση- στο πάρκινγκ πίσω από το δωμάτιό μας, οπότε είχα καλή εποπτεία του πόσο χρησιμοποιούνταν. Κατά μεγάλα διαστήματα ήταν εκεί τρία PHEV άλλων ενοίκων και φόρτιζαν, ενώ είδα και μερικούς... ακατανόμαστους με θερμικά να το χρησιμοποιούν μερικές φορές ως πάρκινγκ. Πάντως η ρεσεψιόν κρατούσε τον αριθμό πινακίδας οχήματος κατά το check-in, οπότε θα ήταν μάλλον εύκολο να ειδοποιηθούν για να το αποσύρουν, αν χρειαζόταν.


Εφαρμογές παρόχων φόρτισης
Ένας επιπλέον μπελάς είναι ότι κάθε πάροχος έχει το δικό του app, το οποίο πρέπει να εγκατασταθεί πριν χρησιμοποιηθεί κάποιος φορτιστής του. Δεν είναι κάτι περίπλοκο, αλλά υπάρχουν περίπου δεκαπέντε πάροχοι, οπότε καλό είναι να έχετε δει από πριν -μέσω των εργαλείων που αναφέρω παραπάνω- ποιος παρόχους θα χρειαστείτε, για να είστε έτοιμοι. Ακόμα καλύτερα, ζητήστε να εκδοθεί για εσάς μια κάρτα RFID, την οποία θα χρησιμοποιείτε κατά τη φόρτιση χωρίς να εξαρτάστε από το κινητό σας τηλέφωνο και τον πάροχο κινητής τηλεφωνίας.
Γενικά, η φόρτιση σε δημόσιους φορτιστές έχει πολλαπλάσιο κόστος σε σχέση με τη φόρτιση στο σπίτι και συνήθως είναι τόσο ακριβότερη όσο ταχύτερος είναι ο φορτιστής.


Πόσο εκτεταμένο είναι το δίκτυο;
Το δίκτυο επί των εθνικών οδών (ή ελάχιστα έξω από αυτές) είναι το σημαντικότερο κατά τις μετακινήσεις σε μεγάλη απόσταση. Περιλαμβάνει ταχυφορτιστές, οι οποίοι πρέπει να έχουν ισχύ τουλάχιστον 100kW με βάση τα σημερινά δεδομένα των EV, αλλά κάποιοι από αυτούς είναι ακόμα στα 50kW. Η αναλυτική λίστα των διαθέσιμων σήμερα φορτιστών στις εθνικές οδούς βρίσκεται εδώ. Προφανώς θα αυξάνονται διαρκώς στο μέλλον.
Από εκεί και πέρα, υπάρχουν πλέον πάρα πολλοί φορτιστές διάσπαρτοι στην Ελλάδα, αλλά υπάρχουν και περιοχές όπου σπανίζουν. Τα εργαλεία που παρουσιάζω παραπάνω, είναι πολύτιμος βοηθός σας!
Τέλος, βοηθάει πάρα πολύ αν το σημείο του προορισμού σας διαθέτει φορτιστή, έστω και AC. Σε καμία περίπτωση δε λέω βέβαια να γίνουμε σκλαβάκια του EV και να κλείνουμε ξενοδοχείο για... εκείνο.


Συμπέρασμα
Όπως κάθετι νέο, η μετακίνηση με EV σε μεγάλες αποστάσεις έχει μια καμπύλη εκμάθησης. Με καλή προετοιμασία όμως, ακόμα και ένα EV που διαθέτει μεσαίου μεγέθους μπαταρία μπορεί να πάει μακριά, αρκετά εύκολα!